نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سجاد امیدپور ¹
• ابوالفضل دلاوری ²

¹ دکتری تخصصی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی و امام خمینی ره قزوین(استاد مدعو) ، تهران و قزوین، ایران،

² دانشیار دکتری تخصصی،گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

امروزه مفهوم هویت ملی مساله‎ای محوری در پروژه دولت_ملت‌سازی بوده و از مقومات اصلی مفهوم سرمایه اجتماعی است. از طرف دیگر اینکه جایگاه اهل تصوف در این پروژه چگونه قابل تعریف است خود موضوعی چالش برانگیز است. اثبات اینکه هویت ملی و نگرش مثبت به ملیت ایرانی در میان پیروان اهل  تصوف وجود دارد یا خیر پرسشی بنیادین و مهم است که تا پیش از این در مورد گروه‎های صوفی‎گرایانه کم‎تر مطرح می‎شد که با توجه با نتایج پژوهش حاضر پاسخ به آن دست کم در بخشی از این گروه‌ها مثبت است. تصور رایج این است که اهل تصوف اصولا غیرملی هستند و دارای گرایشات جهان‎وطنی و یا حتی در مرتبه‌ای بالاتر، آن‌جهان‌وطنی می‏باشند. این پژوهش، درستی این باور را به پرسش کشیده میزان توجه و گرایش به هویت ملی را در میان پیروان طریقت اهل حق، که یکی از بزرگترین گروه‌بندی‏های صوفیانه در ایران است بررسی کرده است. این پژوهش که با استفاده از روش تحلیل پدیدارشناسانه در سطح شهرستان‎های صحنه، سرپل ذهاب و دلفان در استان‎های کرمانشاه و لرستان صورت گرفته ‏است با مطالعه در 21 نمونه از جامعه هدف، نشان می‏دهد که تجربه زیسته پیروان این طریقت از هویت ملی بیشتر تحت تاثیر هویت طریقتی بوده و در حقیقت هویت طریقتی نه تنها مانعی جهت هویت‎یابی ملی در زندگی روزمره نیست بلکه به طرق گوناگون به پدیداری آن نیز کمک می‎کند. در مقاله حاضر روش پژوهش، کیفی و روش گردآوری داده‎ها از طریق مصاحبه نیمه‌ساختمند و مشاهده و مشارکت است. روش نمونه‌گیری نیز مبتنی بر نمونه‌گیری هدفمند می باشد.

کلیدواژه‌ها

• تصوف
• اهل حق
• ایران
• هویت ملی
• پدیدارشناسی

موضوعات

• علوم اجتماعی

عنوان مقاله [English]

Phenomenological representation of national identity among the right-wing society of Iran

نویسندگان [English]

• sajjad omidoiur ¹
• abolfazl delavari ²

¹ PhD, Department of Political Science, Faculty of Law and Political Science, Allameh Tabataba'i University & Imam Khomeini International University Qazvin (Visiting Professor), Tehran and Qazvin, Iran

² Associate Professo rPhD, Department of Political Science, Faculty of Law and Political Science, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The Concept of National Identity in Sufi Communities: A Case Study of the Ahl-e Haqq Order in Iran 
Today, the concept of national identity constitutes a central issue in the nation-state building project and is a fundamental component of social capital. At the same time, defining the role of Sufi communities within this project remains a contentious subject. A critical and underexplored question is whether national identity and a positive attitude toward Iranian nationhood exist among Sufi adherents—a question that this study addresses, demonstrating that, at least for some groups, the answer is affirmative. 
The prevailing assumption is that Sufis are inherently non-national, leaning instead toward cosmopolitanism—or even transcendent universalism. This research challenges such notions by examining the extent of national identity awareness and allegiance among followers of the Ahl-e Haqq Order, one of Iran’s largest Sufi traditions. 
Conducted through phenomenological analysis in the counties of Sahneh, Sarpol-e Zahab, and Delfan (in Kermanshah and Lorestan provinces), this study draws on 21 purposively sampled cases from the target population. Findings reveal that the lived experience of Ahl-e Haqq followers is predominantly shaped by tariqa (order-based) identity, which, far from hindering national identity formation, actively facilitates its manifestation in everyday life through various mechanisms

کلیدواژه‌ها [English]

• Sufism
• Ahl al-Haq
• Iran
• national identity
• phenomenology