نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران‏

2 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران‏

10.22059/jis.2022.345623.1132

چکیده

با تشدید اندیشة ناسیونالیسم پس از جنگ جهانی اول و افزایش سفر و تبادلات فرهنگی، احساسات مشترک میان پارسیان هند و حامیان ناسیونالیسم باستان‏گرا در ایران شدت یافت. پارسیان هند در نتیجة رشد ناسیونالیسم و توجه به مسئلة سرزمین و ملیت، به‏خصوص پس از آغاز جنگ‏های داخلی در هندوستان و تهدید امنیت مالی و جانی خود، به سرزمین اجدادی و امکان بازگشت به آن، بیش از پیش علاقه‏مند شدند. برای روشنفکران و ناسیونالیست‏های باستان‏گرا‏ی ایرانی، که به دنبال راهبردهای اصلاح اقتصاد و فرهنگ ایران به منظور غلبه بر آنچه آن‌ها به‌منزلة یک دورة طولانی انحطاط فرهنگی، فقر اقتصادی و ضعف سیاسی تصور می‏کردند، رابطه بیشتر با پارسیان هند و کسب حمایت‏های همه‌جانبه از سوی آن‌ها می‏توانست نقش مهمی در غلبه بر این انحطاط ایفا کند. دولت پهلوی اول نیز، متأثر از رویکرد ناسیونالیسم باستان‌گرا و سیاست اقتصادی خود، به مهاجرت پارسیان هند به ایران علاقه‌مند گردید. پژوهش حاضر درصدد پاسخگویی به این پرسش اصلی است: رویکرد دولت پهلوی اول و پارسیان هند به مسئلة مهاجرت به ایران چه بود؟ یافته‏های پژوهش، که با تکیه بر منابع دست اول و براساس روش‏های تاریخی صورت گرفته، نشان می‌دهد به‌رغم تمایلات نخستین برخی از رهبران پارسیان هند و علاقة رضا شاه و تلاش‏های همه‌جانبة دولت‏مردان دورة پهلوی اول، موضوع مهاجرت پارسان هند به ایران به دلیل تضاد با سیاست‏‏های بریتانیا در هندوستان، عدم تحقق عدالت اجتماعی مد نظر پارسیان هند در ایران و ساختار دولت مطلقة پهلوی و دوگانگی در میان پارسیان هند، به شکست انجامید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analyzing the migration of Persians from India to Iran during the first Pahlavi period

نویسندگان [English]

  • Mahdi Asadi 1
  • Fatemeh Kazemizadeh 2

1 Member of science Committee, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran‎

2 Masters student, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran‎

چکیده [English]

With the intensification of nationalism after the First World War and the increase of travel and cultural exchanges, the common feelings between the Persians of India and the supporters of archaic nationalism in Iran intensified. As a result of the growth of nationalism and attention to the issue of land and nationality, the Persians of India became more interested in their ancestral land and the possibility of returning to it, especially after the start of the war between Muslims and Hindus and the threat to their financial and life security. For intellectuals and supporters of modernism and archaic nationalists who sought strategies to reform Iran's economy and culture in order to overcome what they perceived as a long period of cultural decline, economic poverty, and political weakness, a greater relationship with the Persians of India and gaining support All-round efforts on their part could play an important role. The first Pahlavi government was also influenced by its nationalistic approach and economic policy, and was interested in the migration of Persians from India to Iran. The current research aims to answer this main question: What was the approach of the first Pahlavi government and the Persians of India to the issue of immigration to Iran? The findings of the research, based on first-hand sources and based on historical methods and on the basis of description and analysis, show that despite the initial inclinations of some Indian Persian leaders and the interest of Reza Shah and the comprehensive efforts of the first Pahlavi men's government This issue failed due to the conflict with the British policies in India, the lack of social justice in the eyes of Indian Parsis and the structure of the absolute Pahlavi government and the ambivalence among the Indian Parsis on this issue. the lack of social justice in the eyes of Indian Parsis and the structure of the absolute Pahlavi government and the ambivalence among the Indian Parsis on this issue.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Persians of ‎India
  • ‎ first Pahlavi
  • ‎ migration
  • ‎archaic ‎nationalism
  • ‎Iran.‎
اتحاد، هوشنگ (1379). پژوهشگران معاصر ایران، تهران: فرهنگ معاصر.
ارجمند، محمد (1385). شش سال در دربار پهلوی، به‌کوشش عبدالرضا مهدوی، تهران: پیکان
ارفع، حسن (1377). در خدمت پنج سلطان، ترجمة احمد نواب، تهران: مهرآیین.
اسنادی از زردشتیان معاصر ایران (1380). به‌کوشش تورج امینی تهران: سازمان اسناد ملی ایران.
اشیدری، جهانگیر (1355). تاریخ پهلوی و زردشتیان، تهران: ماهنامة هوخت.
اعظام قدسی، حسن (1371). خاطرات من یا تاریخ صدسالة ایران، ج2، تهران: کارنگ.
افشار، محمود ( 1304). «پارسیان هند در ایران»، مجلة آینده، س اول، ش2، 138ـ140.
ــــــــــ (1306). «مسئلة ملیت و وحدت ملی ایران»، مجلة آینده، س2، ش8، نمرة مسلسل 20، 559ـ569.
البرز (1304). «آینده ایران نقل از جراید بمبئی کرنیکل و جام جمشید»، مجلة آینده، س اول، ش5، 323ـ325.
بلوشر، ویپرت (۱۳۶9). سفرنامة بلوشر، ترجمة کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی.
بیگدلو، رضا (1380). باستان‌گرایی در تاریخ معاصر ایران، تهران: مرکز.
پرنو، موریس (1324). در زیر آسمان ایران، ترجمة کاظم عبادی، تهران: علمی.
پورداوود، ابراهیم (1305). ایرانشاه، بمبئی. انجمن ایران لیگ، انجمن زردشتیان ایران.
حبل‌المتین کلکته، س22، ش 11، 26شعبان 1332.
ــــــــــ، س22، ش 13، 10رمضان 1332.
ــــــــــ، س22، ش 16، 2شوال 1332.
ــــــــــ، س22، ش 16، 2شوال 1332.
ــــــــــ، س22، ش16، 2 شوال 1332.
ــــــــــ، س32، ش 13، 29صفر1343.
ــــــــــ، س32، ش 21، 2 جمادی الاول1343.
ــــــــــ، س32، ش 21، 2جمادی الاول1343.
ــــــــــ، س32، ش 21، 2جمادی الاول1343.
ــــــــــ، س32، ش 21، 2جمادی الاول1343.
ــــــــــ، س34، ش 19، 7تیر 1305.
ــــــــــ، س34، ش 19، 7تیر 1305.
ــــــــــ، س35، ش 36ـ37، 28شهریور 1306.
ــــــــــ، س35، ش 36ـ37، 28شهریور 1306.
ــــــــــ، س35، ش 4، 20دی 1305.
ــــــــــ، س35، ش 4، 20دی 1305.
ــــــــــ، س35، ش 5، 27دی 1305.
ــــــــــ، س35، ش 5، 27دی 1305.
ــــــــــ، س37، ش 42ـ43، 16مهر 1308.
ــــــــــ، س37، ش 42ـ43، 16مهر 1308.
ــــــــــ، س37، ش 42ـ43، 16مهر 1308.
ــــــــــ، س37، ش42ـ43، 16مهر 1308.
ــــــــــ، س38، ش 16ـ17، 12اردیبهشت 1309.
ــــــــــ، س38، ش 16ـ17، 12اردیبهشت 1309.
ــــــــــ، س38، ش 19ـ20، 23اردیبهشت 1309.
ــــــــــ، س38، ش 21ـ22، 6خرداد 1309.
ــــــــــ، س38، ش 21ـ22، 6خرداد 1309.
ــــــــــ، س38، ش 21ـ22، 6خرداد 1309.
ــــــــــ، س38، ش 27ـ28، 24تیر 1309.
روزنامة نوبهار (1301). س13، ش14، دورة5، پنج‌شنبه 6 جدی.
ــــــــــ (1301). س13، ش2، دورة5، دوشنبه 9میزان.
زارعی، مجتبی؛ مختاری ‏اصفهانی، رضا (۱۳۸۸). پهلویسم یا مدرنیسم در ایران، تهران: خانة کتاب.
سازمان اسناد و کتابخانة ملی ایران (ساکما)، شمارة اسناد: 7458- 290؛ 12242- 297؛ 18197- 310؛ 10545- 310؛ 10796- 310؛ 604- 297؛ 71898- 310؛ 17092- 240؛ 8380- 293؛ 38738- 310؛ 71894- 310 .
سیف پور‌فاطمی، حسین (1378). آئینة عبرت، به‌کوشش علی دهباشی، تهران: شهاب ثاقب/ سخن.
شاهرخ، کیخسرو (1355). یادداشت‌های کیخسرو شاهرخ، به‌کوشش جهانگیر اشیدری، تهران: پرچم.
شهمردان، رشید (1360). تاریخ زردشتیان پس از ساسانیان، تهران: راستی.
صدری، احمد (1396). خاطرات احمد صدری (اعتمادالدوله)، به‌کوشش حسین‏علی صدری، تهران: نشر تاریخ ایران.
صدیق‌اعلم، عیسی (1304). «ایران و پارسیان»، مجلة آینده، س اول، ش9، 531ـ535.
ــــــــــ (1354). یادگار عمر، ج2، چ2، تهران: دهخدا.
طبری، احسان (1356). ایران در دوران رضاخان، کتاب دوم، جزء دوم. بی‌جا.
عارف، قزوینی (1388). خاطرات عارف قزوینی، به‌کوشش مهدی نورمحمدی، تهران: سخن.
عین‌السلطنه سالور، قهرمان‌میرزا (1379). روزنامة خاطرات، به‌کوشش مسعود سالور، ایرج افشار ج8و 9، تهران: اساطیر.
کاظم‌زاده ایرانشهر، حسین (1305). «ایرانیان و پارسیان هند»، مجلة ایرانشهر، س4، ش7، 432ـ433.
ــــــــــ (1305). «جنگ با فساد اخلاق»، مجلة ایرانشهر، س4، ش5، اول مرداد، 319ـ320.
ــــــــــ (1305). «مطبوعات واردة ایرانشاه»، مجلة ایرانشهر، س4، ش6، اول مهر، 430ـ431.
کاظمی، باقر (1390). یادداشت‌هایی از زندگانی باقر کاظمی، ج2 و3، به‌کوشش داود کاظمی و منصوره اتحادیه، تهران: نشر تاریخ ایران.
کسروی، احمد (1314). «یکی از گرفتاری‏های ایران»، ماهنامة پیمان، س2، ش6، 377ـ384.
ــــــــــ (1323). بهمنماه، تهران: چاپخانة پیمان.
ــــــــــ (1355). زندگانی من، تهران: نشر جار.
مرعشی، افشین (1394). «کتاب‏های بمبئی: ابراهیم پورداوود و پارسیان»، ایران‌نامه، س30، ش3، 86ـ96.
مشفق کاظمی، مرتضی (1352). روزگار و اندیشه‏ها، ج1، تهران: ابن‌سینا.
نامة ایران باستان، س اول، ش1، 1/11/1311.
ــــــــــ، س اول، ش22، 15/4/1312.
ــــــــــ، س اول، ش28، 21/5/1312.
ــــــــــ، س اول، ش3، 1/4/1311.
ــــــــــ، س اول، ش32، 25/6/1312.
ــــــــــ، س اول، ش4، 22/11/1311.
ــــــــــ، س اول، ش8، 12/1/1312.
نوری اسفندیاری، فتح‌الله (1391). رضا شاه در گذر تاریخ یا رستاخیز ایران، ج2، تهران: البرز.
هدایت، مهدیقلی (1385). خاطرات و خطرات، چ6، تهران: زوار.
یزدانی، سهراب (1383). کسروی و تاریخ مشروطه ایران، چ2، تهران: نی.
 
Marashi, Afshin (2020). Exile And The Nation, The Parsi Community of India the Making of Modern Iran .University of Texas Press.