پژوهش های ایران شناسی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

اطلاعات آماری نشریه

مشخصات نویسندگان

راهنمای نویسندگان

راهنمای دریافت شناسه ارکید

محوطه‌های نویافتۀ دورۀ ایلام میانی در منطقۀ میان‌کوهِ شهرستان اردل، چهارمحال و بختیاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه باستان‌شناسی دانشگاه شهرکرد

2 استادیار گروه باستانشناسی دانشگاه شهرکرد

3 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد باستان‌شناسی دانشگاه شهرکرد

چکیده

بخش میان­کوهِ شهرستان اردل در استان چهارمحال و بختیاری به سبب دارا بودن کوه­های مرتفع، دره‌های عمیق و دشت­های میانکوهیِ کوچک و قرارگیری در مسیر کوچ عشایر از گذشته­های دور تاکنون مورد توجه انسان بوده است. این منطقه دارای دو چشم­انداز کاملاً متفاوت است. بخشی از آن باوجود رشته­کوه چهل‌چشمه و گره با ارتفاعی بیش از 3500 متر دارای زمستان­های سرد و تابستان­های معتدل و بخشی با ارتفاعی کم بین 1100 تا 1800 متر در تابستان­ها گرم و در زمستان­ها سرد است. این ویژگی­های جغرافیایی و آب­و­هوایی باعث شده که منطقۀ میان­کوه دارای چراگاه­های بسیار غنی در بیشتر ماه­های سال باشد و ازاین­رو منطقه­ای بسیار مستعد برای شکل­گیری و توسعۀ جوامع انسانی با معیشت دامداری از دورترین ایام به این­ سو بوده است. طی سه فصل بررسی که در این منطقه در سال‌های 1387 تا 1390 انجام شد، شمارۀ 25 محوطۀ ایلام میانی شناسایی و ثبت شد. بیشتر محوطه‌های شناسایی­شدۀ دورۀ ایلام میانی در دره­های کوچک و بزرگ و دامنۀ ارتفاعات قرار گرفته­اند و تمامی ویژگی­های ریخت­شناختیِ استقرارهای کوچ­نشینی امروزی را دارند و تنها در چند محوطه شواهدی از تداوم استقرارها دیده می­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Newly Discovered Middle Elamite Studes in the Regeion of Miyān Kūh in the Ardal Town, Chahār Mahāl Bakhtiari Province

نویسندگان [English]

  • Alireza Khosrowzadeh 1
  • Mahmoud Heydariyan 2
  • Hamid mohamadi 3

1 Assistant Professor Department of Archaeology, Shahrekord University

2 Assistant Professor Department of Archaeology, Shahrekord University

3 M.A. Student Department of Archaeology, Shahrekord University

چکیده [English]

 
The district of Miyān Kūh in the Ardal Town,Chahār Mahāl Bakhtiari Province, because of its high mountains, deep valleys and the fields among small mounts, being placed in the path of the was dering tribes has been the focus of the attention. The rigion has two different viewpoint. One part featuring the mounts Chēhēl Cheshme and Gereh with the altitude of more than 3500 m., has cold winter and mild summers, while the other part with  alow  altitude between 1100 to 1800 m is hot in summers and cold in winters. Such geographical and  meteorological properties has caused the region Miyān Kūh feature rich postures in many months of the year and thus the region be prone to formation and development of  human  societies with husbandary living from very early times to now. According to the three seasons of close study of the region in the years 1387-1390, number 25 of the Middle Elamite site was identified and recorded. Most identified Middle Elamite site are situatd in the small and larg valleys and at the foot of altitudes. Additionally, they all possess morphological properties of the settlements contemporary and the hints for the continuation of their settlements are only visible in some parts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • settlements Pattern
  • cultural exchange
  • Nomadic societies
  • Middle Elamite
  • Miyān Kūh Reion
مراجع
آمیه، پیر (1349). تاریخ عیلام، ترجمۀ شیرین بیانی، تهران، دانشگاه تهران.
پاتس، دانیل (1390). باستان‌شناسی ایلام، ترجمۀ زهرا باستی، تهران، سمت.
خسروزاده، علیرضا (1388). گزارش بررسی باستان­شناختی بخش میان­کوه، شهرستان اردل، فصل نخست، شهرکرد، مرکز اسناد میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری (منتشرنشده).
خسروزاده، علیرضا (1389). گزارش بررسی باستان­شناختی بخش میان­کوه، شهرستان اردل، فصل دوم، شهرکرد، مرکز اسناد میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری (منتشرنشده).
خسروزاده، علیرضا (1390). گزارش بررسی باستان­شناختی بخش میان­کوه، شهرستان اردل، فصل سوم، شهرکرد، مرکز اسناد میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری (منتشرنشده).
خسروزاده، علیرضا؛ بهرامی‌نیا، محسن (1391). دورۀ نوسنگی در غرب چهارمحال‌و‌بختیاری، محوطه‌های نویافته بخش میان‌کوه شهرستان اردل، مجلۀ نامۀ باستان‌شناس شمارۀ 3، دورۀ دوم، پاییز و زمستان 1392، صص 63-64.
زاگارل، اَلن (1387). باستان­شناسی پیش‌ازتاریخ منطقۀ بختیاری، ظهور شیوۀ زندگی در ارتفاعات، ترجمۀ کوروش روستایی، شهرکرد: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری.
علیزاده، عباس (1378). اهمیت و شناخت روش­های بررسی در باستان­شناسی، مجله باستان­شناسی و تاریخ، دوره 9، صص 1-17.
گیرشمن، رمان (1375). چغازنبیل (دور-انتاش)، ترجمۀ اصغر کریمی، تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور.
محمدی، حمید (1393). تحلیل الگوهای استقراری میان‌کوه اردل در دورۀ ایلامی با استفاده از GIS،  پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد دانشگاه شهرکرد.
مفیدی نصرآبادی، بهزاد؛ میرزایی، آزیتا (1392). مطالعات لایه­نگاری در تپۀ باستانی ده­نو (خوزستان)، مجلۀ مطالعات باستان­شناسی، شمارة 1، دورۀ 5، بهار و تابستان 1392، صص 89-109.
نگهبان، عزت­الله (1372). حفاری هفت تپه دشت خوزستان، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
نوروزی، علی­اصغر (1388). مطالعات باستان­شناسی در حوضۀ آبخیز کارون شمالی (چهارمحال و بختیاری)، مجلۀ مطالعات باستان­شناسی، شمارۀ 1، صص161-175.
نیکنامی، کمال­الدین؛ سعیدی هرسینی، محمدرضا (1385). شبیه­سازی و پیش­بینی فرایند­های تافانومیک زمین سیما­های فرهنگی بر اساس مدل زنجیره­ای مارکوف مطالعات موردی: حوزۀ رودخانه قرانقو، شهرستان میانی ـ شمال غرب ایران، مجلۀ محیط­شناسی، شمارۀ 40 ، دورۀ 32، صص27-40.
هینتس، والتر (1371). دنیای گمشده ایلام، ترجمۀ فیروز فیروزنیا، تهران، علمی و فرهنگی.
هینتس، والتر (1386). عهدنامۀ عیلام با نارام سین اکدی، ترجمۀ رحمان بختیاری، مجلۀ باستان­شناسی و تاریخ، سال 21 و 22، شمارۀ 2 و 1، صص 50-32.
 
Carter, E., 1979. Elamite Pottery, ca. 2000-1000 B.C. Journal of Near Eastern Studies 38: 111-128.
Carter, E., 1980. Excavations in Ville-Royale-I at Susa: The Third Millennium B.C. Cahiers de la Délégation Archéologie Française en Iran 11: 11-134.
Evans, S., 1982  .Settlement Models in Archaeology, Journal of Anthropological Archaeology 1: 275-304.
Gopnik. H., 2011. Making Sense ofthe Mound: Archaeological Interpretation at Godin. In: Hilary Gopnik and Mitchell S Rothman (eds.), On the High Road: The History of Godin Tepe Iran, Bibliotheca Iranica, Archaeology Art and Architecture Series1: 21-49
Miroschedji, P., 1981. Fouilles du chantier Ville Royal II a Suse (1975-1977): I. Neveaux Ėlamite, Cahiers de la Délégation Archéologie Francaise en Iran 12: 9-216.
Miroschedji. P., 1981. Fouilles du chantier Ville Royale II A Susa (1975-1977). Cahiers de D.A.F.I. 12.
Nickerson, J. L., 1983. Intrasite variability during the Kaftari Period at Tal-e Malyan (Anshan), Iran. Ph. D. dissertation, Department of Anthropology, Ohio State University.
Overlaet, B., 1997. A Report on the 1952 and 1954/55 Soundings at Tall-i Taimuran (Fars), Iran, Iranica Antiqua XXXII: 1-51.
Overlaet, B., 2007. Soundings at Tall-Kamin (Kur River Basin), Fars, Iran, Iranica Antiqua XLII: 61-103.
Petrie, C.A., Asgari Chaverdi, A; Seyedin, M: 2006. Chapter 4. Excavation at Tol-e Spid, in: D.T. Potts, K. Roustaei (eds), The Mamasani Archaeological Project Stage 1: a Report on the First Two Seasons of the ICAR-University of Sydney Expedition to the Mamasani District,Fars Province, Iran, Tehran.
Potts, D. T., 1993. Patterns of Trade in Third-Millennium B.C. Mesopotamia and Iran, World Archaeology, Vol. 24, No. 3, pp. 379-402.
Potts, D. T., 2004. The Archaeology Of Elam. Cambridge University Press. Cambridge World Archaeology
Rothman. M.S., 2001. Uruk Mesopotamia and its Neighbors: Cross-cultural Interaction in the Era a State Formation. School of American Research Press.
Shepard, A. O., 1985. Ceramics For The Archaeologist. Carnegie Institution Of Washington 
Sumner, W. M., 1972. Cultural Development in the Kur River Basin, Iran: An Archaeological Analysis of Settlement Patterns. Ph.D. dissertation, University of Pennsylvania.
Vanden Berghe, L., 1952.Archaeologische Opzoekingen in De Marv Dasht Vlakte (Iran) Jaarbericht Ex Oriente Luxe 12: 211-220.
Wright. H. E. Jr., 1993. Environmental Determinism in Near Eastern Prehistory, Current Anthropology,XXXIV(4). pp: 458-469
Young, T.C., 1972. Population Densities and Early Mesopotamian Urbanism, In Man, Settlement and Urbanism, edited by Uckoctal. P.J. London, Gerald Duckworth and Co. 827-842.
پژوهش های ایران شناسی
دوره 5، شماره 1
شهریور 1394
صفحه 65-81
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار