برای مشاهده مقالات مرتبط با موضوع، روی نام موضوع کلیک کنید.
عارف عزیزپور شوبی؛ احد نژاد ابراهیمی؛ یاسر شهبازی
چکیده
علم هندسه در تمدن اسلامی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. یکی از جلوههای این علم که در رسائل دانشمندان و صناعت اهل حِرف بسیار مورد توجه قرار گرفت، هندسه حجم است. از آنجای که احجام ساخته شده در قالب بناهای معماری، آثار هنری و یا ابزارهای کاربردی بخش عظیمی از تمدن اسلامی را شکل میدهند، بررسی ارتباط بین تفکر و نگاه به هندسه حجم از منظر ...
بیشتر
علم هندسه در تمدن اسلامی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. یکی از جلوههای این علم که در رسائل دانشمندان و صناعت اهل حِرف بسیار مورد توجه قرار گرفت، هندسه حجم است. از آنجای که احجام ساخته شده در قالب بناهای معماری، آثار هنری و یا ابزارهای کاربردی بخش عظیمی از تمدن اسلامی را شکل میدهند، بررسی ارتباط بین تفکر و نگاه به هندسه حجم از منظر اندیشمندان مسلمان در ادوار مختلف دارای اهمیت است. این پژوهش با استفاده از روش تفسیری-تاریخی کار شده است تا به این سوالها پاسخ دهد: علم هندسه بر اساس چه مبانی در طبقهبندی علوم تقسیمبندی شده است؟ سیر تحول در نگاه به هندسه حجم در ارتباط با تقسیمبندی علم هندسه در نزد ریاضیدانان مسلمان چگونه بوده است؟ یافتههای این پژوهش نشان میدهد، تقسیمبندی علم هندسه به نظری و عملی اولین بار توسط فارابی انجام گرفت، تقسیمات اخوان الصفا که برای هندسه جنبههای رمزی قائل هستند به هندسه محسوس و معقول است. تاکید بر عمل در طبقهبندی علوم در دوره اسلامی با توجه به اهمیتی کاربرد علوم نظری در عمل بوده است. چنین اهمیتی سبب شد تا نگاه به هندسه حجم علاوه بر بنیانهای نظری فلسفی، مثلثاتی، محاسباتی و مخروطات از مباحث نظری مانند احجام سازنده کیهان متحول شود و محاسبه حجم از شیوه مقایسهای به محاسبات عددی توسعه یابد و با توجه به پیوندی که هندسه با صناعت ایجاد کرد ارجاعات به حجم از مجسمات تا ابعاد المکان (فضا) گسترده شد.
برای مشاهده مقالات مرتبط با موضوع، روی نام موضوع کلیک کنید.
سید حسن قاضوی؛ محمدمهدی سلمانپور؛ محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار
چکیده
مقابر مذهبی، بهخصوص حرم های امامزادگان، از دیرباز مورد احترام مسلمانان و بهویژه شیعیان قرار داشته است. در حکومتهای شیعیمذهب، این ارادت و توجه بیشتر بود. آثاری که با توجه به اقبال مردم منطقه به آن می توانست چون رسانه های در تبلیغ باورهای حاکمان سیاسی وقت نیز ایفای نقش کند. حکومت آلبویه، بهعنوان اولین حکومت فراگیر ...
بیشتر
مقابر مذهبی، بهخصوص حرم های امامزادگان، از دیرباز مورد احترام مسلمانان و بهویژه شیعیان قرار داشته است. در حکومتهای شیعیمذهب، این ارادت و توجه بیشتر بود. آثاری که با توجه به اقبال مردم منطقه به آن می توانست چون رسانه های در تبلیغ باورهای حاکمان سیاسی وقت نیز ایفای نقش کند. حکومت آلبویه، بهعنوان اولین حکومت فراگیر و نیرومند شیعیان در قرن 4 و 5 ق، به اینگونه بناها عنایت داشت و در متون تاریخی به مواردی از توجه ویژة آنان در این باره یاد شده و در کنار آن برخی آثار مذهبی باستانشناختی از آن دوران نیز به همین امر گواهی میدهد. امامزاده حمزه دهدشت، در استان کهگیلویه و بویراحمد، در منطقة باستانی ارجان، از بناهای کهن باقیمانده از صدر اسلام است و در چوبی آن، که اکنون به شمارة 3292 در موزة ملی ایران نگهداری میشود، حاوی پیام های مذهبی ویژهای است.پیش از این، برخی از محققان به شاخصه های بصری یا توصیف کتیبه های این در توجه نموده اند، اما به تحلیل مضامین و پیام ها در آن چندان عنایتی نداشته اند. نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی به این پرسش می پردازد که در کتیبه های این در کهن از چه مضامینی بهره برده شده و آن مضامین و پیام ها در باورهای شیعی چه جایگاهی دارند؟ بیان اهمیت ویژة این اثر و توجه به نکاتی ویژه در مستندسازی برخی ادعیة معروف شیعی از دیگر مطالبی است که در این پژوهش به آن توجه شده است. نتایج اولیة این پژوهش نشان داد که این اثر علاوه بر منظر زیبایی شناختی و شاخصه های بصری ارزشمند، از لحاظ مضامین و محتوای خود اثری ویژه بوده و در اعتبارسنجی برخی از منابع مکتوب دست اول شیعی کارآیی دارد. مضامین و محتوای کتیبه ها نیز از لحاظ اجتماعی بازگوی وضعیت سیاسی و فرهنگی شیعیان وقت و حضور توانمند مذهب امامی در آن منطقه است.