علیرضا خواجه احمد عطاری؛ مُحیُّ الدّین آقاداودی؛ بهاره تقوینژاد
چکیده
دو مسجد- مدرسۀ چهارباغ و علیقلیآقا از دو مجموعة شهری شاخص دوران شاه سلطان حسین در پژوهش حاضر مورد توجه قرار گرفتهاند. پژوهش حاضر دو فرضیه را مطرح میدارد. نخست اینکه مسجد- مدرسه های منتخب در این پژوهش به عنوان شاخص ترین بناهای علمی- مذهبی احداثشده در دورۀ پادشاهی شاه سلطان حسین، بهخصوص از حیث آرایه های معماری، دارای ...
بیشتر
دو مسجد- مدرسۀ چهارباغ و علیقلیآقا از دو مجموعة شهری شاخص دوران شاه سلطان حسین در پژوهش حاضر مورد توجه قرار گرفتهاند. پژوهش حاضر دو فرضیه را مطرح میدارد. نخست اینکه مسجد- مدرسه های منتخب در این پژوهش به عنوان شاخص ترین بناهای علمی- مذهبی احداثشده در دورۀ پادشاهی شاه سلطان حسین، بهخصوص از حیث آرایه های معماری، دارای مؤلفههای سبک شناسانه منظمی هستند و دوم اینکه یکی از عوامل مهم در ایجاد تمایزات و تشابهات موجود در دو بنا نحوۀ حمایت از آنهاست. یافتههای این پژوهش گویای آن است که مهم ترین شاخصه های سبک شناسانه حاکم بر آرایههای دو بنا عبارت است از بهرهگیری از شاه گرهها و نقوش هندسی خاص به شکلی بافت گونه بر زمینة قطعههای کوچک کاشی معرق، با طیف رنگهای معین، جایگاه ویژۀ تقسیمات چهارگانه و کهنالگوی چلیپایی و همچنین تقارنهای گوناگون و بعضی موارد مشابه. به لحاظ محتوایی آرایه های معماری بازتابدهندۀ مضامین اعتقادی شیعه و تمجید از حامی دو بناست. با این وجود و علیرغم درج نام شاه در نقطۀ طلایی سردر دو بنا، در ساختار معماری و تزئینات، تفاوتهای بسیاری دیده میشود، از جمله تفاوت کمی و کیفی ابعاد بنا و وجود عناصر وابسته در بنای چهارباغ که معادلی در بنای علیقلیآقا ندارد. به لحاظ تزئینات نیز تمایزات چشمگیری مشاهده میشود.
یاسر حمزوی؛ حسین احمدی؛ رسول وطن دوست
چکیده
گونهای از دیوارنگاره در برخی از کلیساهای ایران وجود دارد که از نظر مواد و مصالح، روش اجرا و بهطور کلی از نظر ماهیت با دیگر دیوارنگارهها متفاوت است و تا کنون پژوهشی مستقل در مورد آنها انجام نشده است. هدف این مقاله شناخت شیوۀ اجرای این گونه از دیوارنگارهها و همچنین شناخت سیر تحول آنها از طریق مطالعات میدانی، کتابخانهای و تحلیل ...
بیشتر
گونهای از دیوارنگاره در برخی از کلیساهای ایران وجود دارد که از نظر مواد و مصالح، روش اجرا و بهطور کلی از نظر ماهیت با دیگر دیوارنگارهها متفاوت است و تا کنون پژوهشی مستقل در مورد آنها انجام نشده است. هدف این مقاله شناخت شیوۀ اجرای این گونه از دیوارنگارهها و همچنین شناخت سیر تحول آنها از طریق مطالعات میدانی، کتابخانهای و تحلیل اطلاعات بهدستآمده است. به دلیل کمبود پژوهش و ثبت اطلاعات فنی در این حوزه به زبان فارسی، در این پژوهش مطالعات اولیۀ انجامشده معطوف به دیوارنگارههای بومپارچۀ اروپایی است و در مرحلۀ دوم به دیوارنگارههای بومپارچۀ کلیسای وانک و کلیسای مریم اصفهان و کلیسای مریم تبریز پرداخته میشود. در دورۀ رنسانس، جهت حل برخی از مشکلات دیوارنگارههای بزرگ و سقفنگارهها، در مراحل اجرا به مرور زمان تغییراتی را به وجود آوردند که در نهایت شیوهای متفاوت و جدید از دیوارنگاره به وجود آورد که در این تحقیق به نام دیوارنگارۀ بومپارچه نامیده میشود. در پژوهش حاضر تلاش شده چگونگی به وجود آمدن این شیوه در اروپا و نمونههای آن در کلیساهای ایران مورد بررسی قرار گیرد تا آغاز راهی باشد جهت شناخت این آثار در کشور ایران.