نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• داوود پاکباز کتج ¹
• حسن کریمیان ²
• مصیب امیری ³
• مجید منتظرظهوری ⁴

¹ دانشجوی دکتری دانشگاه تهران

² هیات علمی دانشگاه تهران

³ هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی

⁴ هیأت علمی دانشگاه تهران

چکیده

دهدشت یکی از مهم‌ترین شهرهای جنوب غرب ایران در دوران اسلامی است که در عصر صفوی از اهمیت و شکوفایی بسیار بالایی برخوردار بوده است. این شهر در دوران صفوی دارالملک و حاکم‌نشین ولایت بزرگ کهگیلویه بوده که محدودۀ وسیع کوره ارّجان سده‌های پیشین را در بر می‌گرفت. شهر دهدشت در دوران شکوفایی خود، دارای تمام ویژگی‌های شهری بوده است. هدف از نوشتار حاضر، تحلیل و بررسی عوامل مؤثر بر زوال شهر دهدشت از دوره صفوی تا پایان دوره قاجار و زمان اضمحلال آن است. در این پژوهش که به روش تاریخی - تحلیلی انجام گرفت، سعی بر آن است تا بر اساس نتایج بدست آمده از مطالعات میدانی و واکاوی منابع تاریخی به این پرسش پاسخ داده شود که چه عواملی منجر به زوال شهر تاریخی دهدشت شده و پایان حیات سیاسی – اجتماعی آن مربوط به چه دوره‌ای از تاریخ است؟ بر اساس نتایج به دست آمده از واکاوی منابع تاریخی و مطالعات باستانشناسی، جنگ، شورش‌ها و غارت‌های مکرر و پی در پی، ناامنی، ویرانی شبکه‌های ارتباطی، کاهش رونق تجاری، مالیات سنگین و متأثر از آن وخامت اوضاع اقتصادی، منجر به زوال شهر دهدشت و خالی شدن آن از سکنه گردید. ضعف و سیر زوال تدریجی شهر نیز با تضعیف و زوال حکومت صفوی شروع شده و تا دوره قاجار تداوم یافت، اما فروپاشی نهایی و پایان حیات سیاسی - اجتماعی آن مربوط به نیمه پایانی دوره قاجار است.

کلیدواژه‌ها

• کورۀ ارجان
• بلادشاپور
• کهگیلویه
• شهر دهدشت
• شهرهای صفوی

موضوعات

• تاریخ

عنوان مقاله [English]

Developments and factors influencing the decline of the historical city of Dehdasht from the Safavid era to the end of the Qajar era.

نویسندگان [English]

• davoud pakbaz kataj ¹
• hasan karimian ²
• mosayeb amiri ³
• Majid Montazer- Zohouri ⁴

¹ PhD student of Tehran University

² Faculty of Tehran University

³ Faculty of Cultural Heritage Research Institute

⁴ Faculty of Tehran University

چکیده [English]

Dehdasht is one of the most important cities of southwestern Iran in the Islamic era, which was of great importance and prosperity in the Safavid period. This city was in the Safavid era the Dar al -Molk and the ruler of the large province of Kohgiluyeh, which covered the Arrajan wide area. Dehdasht is one of the most significant historical cities in the southwest of Iran, which in its flourishing period was considered the center of a region that was important from the Sassanid period and after that with the names of Beladshapur and Kohgiluyeh had. This city is one of the historical cities of Iran, which despite many historical developments, it can still be considered the healthiest historical stone-making city in the country. During its prosperity, the city of Dehdasht had all urban signs, including a defensive wall, a government citadel, bazaar, caravanserai, mosque, large baths, schools and more than a thousand residential doors. The purpose of this paper is to understand and explain the factors affecting the decline of the Dehdasht from the Safavid era to the end of the Qajar era and its time to decline. In this historical-analytical study, was attempted to answer the question by analyzing the results of field studies and analyzing historical sources, What were the reasons and manner of the collapse of Dehdasht city? and The end of its political-social life is related to what period of history? Based on the results of the analysis of historical sources and the analysis of archaeological data, war and riots and successive looting, insecurity, destruction of communication networks, decreased business prosperity, heavy taxation and deterioration of the economic situation led to the decline of the historic city of Dehdasht and the city's emptying of the people. The weakness and gradual decline of the city also began with the weakening of the Safavid government and continued until the Qajar period, but the final collapse and end of its political and political life dates back to the late Qajar period.

کلیدواژه‌ها [English]

• Arrajan khore
• Biladshapur
• Kohgiluyeh
• the Dehdasht city
• Safavid cities