نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه مازندران

10.22059/jis.2023.361039.1204

چکیده

پژوهش حاضر درصدد بررسی «روش شناسی حکمت عملی تدبیر معماری در فرهنگ ایرانی اسلامی» است.زیرا به یک معنا،معماری را می‌توان در زمره«حکمت» به حساب آورد؛ زیرا هم در بستری از«دانش»تحقق می‌یابد و هم نیازمند«تدبیر»است؛معماری ظهور سنخی از جهان‌نگری است که محصول فرهنگ جوامع انسانی تلقی می‌شود و همزمان «انتقال‌دهنده فرهنگ» نیز می‌باشد. سئوال اصلی تحقیق حاضر آن است که مکتب حکمی،جهان‌نگری و نظام ارزشی اسلامی با چه روشی امر معماری را در فرهنگ ایرانی در دو حوزه نظر و عمل تدبیر کرده است؟ در پاسخ، فرهنگ اسلامی، معیارهایی برای حکیمانه بودن امور مربوط به زیست انسانی تعیین کرده است که قاعدتاً امر معماری نیز نمی‌تواند فارغ از آن معیارها باشد؛ از یک‌سو متعالی بودن حکمت به اتصال آن به عالم امر و دریافت افاضه و رحمت الهی تلقی شده است و از سوی دیگر با جریان‌های رقیب خود درگیر می‌شوند و نظام تدبیری خاصّی را پیش می‌کشند.️سازگاری عقل و وحی از مشخصه‌های حکمت عملی اسلامی در تدبیر امر معماری تلقی می‌گردد. نظام تدبیری که بر اثر اتصال به منظومه‌ی معرفتی وحیانی تعارضی با دستاوردهای عقلانی بشری پیدا نمی‌کند.به‌طور خاص، در ایران به دلیل عقبه شیعی خود و حوزه تعامل بین نقل و عقل و شهود که حکیمان مسلمان، دائما آن را تئوریزه کرده و حکمت را در ابعاد مختلف حیات انسانی امتداد داده و با آن زندگی کرده‌اند ظرفیت قابل توجهی را برای پی‌افکندن تدابیر حکیمانه زیست انسانی پیش‌روی نظام حکمرانی جامعه اسلامی قرار داده است.در این پژوهش به روش شناسی حکمت عملی تدبیر معماری در فرهنگ ایرانی اسلامی می‌پردازیم

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Methodology of the practical strategy of architectural planning in Iranian Islamic culture

نویسنده [English]

  • majid ahmad pour

Member of the scientific faculty of Mazandaran University Doctoral student of University of Tehran

چکیده [English]

The current research aims to investigate the "methodology of the practical wisdom of planning architecture in Iranian Islamic culture". Because in a sense, architecture can be considered in the category of "wisdom"; Because it is realized in a context of "knowledge" and requires "intention"; architecture is the emergence of a worldview that is considered a product of the culture of human societies and at the same time it is also a "transmitter of culture". The main question of the current research is that in what way has the Islamic school of ruling, worldview and value system devised the matter of architecture in Iranian culture in two areas of opinion and practice? In response, Islamic culture has determined criteria for the wisdom of matters related to human life, which, as a rule, architecture cannot be independent of those criteria; On the one hand, the superiority of wisdom has been considered to connect it to the world of affairs and receive divine grace and mercy, and on the other hand, they are involved with their rival currents and propose a special planning system. The compatibility of reason and revelation is one of the characteristics of Islamic practical wisdom in planning affairs. It is considered architecture. A system of planning that does not conflict with human intellectual achievements as a result of being connected to the epistemological system of revelation. In particular, in Iran due to its Shiite background and the field of interaction between narration, reason and intuition, which Muslim sages have constantly theorized and used wisdom in Various dimensions of human life have extended and lived with it, it has placed a significant capacity to lay down the wise measures of human life in front of the governance system of the Islamic society.The current research is trying to investigate the "methodology of the practical wisdom of planning architecture in Islamic Iranian culture", because in a sense, architecture can be considered as "wisdom".

کلیدواژه‌ها [English]

  • Methodology
  • practical strategy
  • architectural planning
  • Iranian Islamic culture
  • Iranian Islamic architecture