نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محمدحسن جلالیان چالشتری

دانشیار گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تبریز، تبریز

چکیده

متون فارسی میانه ـ اعم از کتیبه‌‌ها، متون مانوی، زبور، متون پهلوی ـ هنوز حاوی بسیاری از کلمات ناخوانده یا اشتباه‌خوانده‌شده‌است. در این میان، متون فارسی میانۀ زردشتی، به دلیل اشکال‌های عدیدۀ خط پهلوی، بیش از آثار دیگر بازمانده از این زبان، دچار ابهام در قرائت و تعدد و تنوع ترجمه‌‌‌اند. در این نوشتار، یک واژه از زند وندیداد و شایست نشایست و سه واژه از بندهشن، مورد بازخوانی قرار گرفته‌‌اند و خوانش جدیدی برای هر یک پیشنهاد شده‌است. راه‌حل خوانش این واژه‌‌ها و واژه‌‌های مشابه آن‌ها در متون پهلوی، جز بهر‌‌ه‌‌گیری از شواهد متنی و مسائل زبانی، بازنگری صورت مکتوب آن‌ها در دست‌نویس‌ها و در نظر گرفتن احتمالات گوناگون در حرف‌‌نویسی آن‌هاست. تلاش شده‌است تا این قرائت‌های پیشنهادی در تطابق حداکثری با صورت نگارشی موجود در دست‌نویس‌ها باشد و در صورت تصحیح واژه و عدول از ضبط دست‌نویس‌ها، دلایل کافی برای توجیه آن‌ها بیان شود.

کلیدواژه‌ها

• "پهلوی"
• "زند وندیداد"
• " بندهشن"
• "شاسیت نشایست"
• "حرف‌نویسی"
• " واج‌نویسی"

عنوان مقاله [English]

A few Pahlavi words (examination of four words from three Pahlavi texts)

نویسنده [English]

• Mohammad hasan Jalalian Chaleshtari

Associate Professor, Department of Culture and Ancient Languages, Tabriz University, Tabriz

چکیده [English]

Middle Persian texts, including inscriptions, Manichaean, psalm, and Pahlavi texts, still contain many unread or misread words. Due to the many problems of the Pahlavi script, among all the Middle Persian texts, there are more ambiguities in reading and more multiplicity and variety of translations of the Zoroastrian or Pahlavi texts. In this article, one word of Zand of Vandidad and Šāyast-nē-šāyast and three words of Bundahišn have been read and a new reading has been suggested for each of them. The solution of reading these words and similar words in Pahlavi texts, in addition to using textual evidence and linguistic issues, is to review their written form in the manuscripts and to consider various possibilities of their transliteration. Attempts have been made to make each reading in maximum conformity with the written form in the manuscripts, and in case of correction of the word and deviation from the manuscript recording, sufficient reasons whould be provided to justify the proposed reading.

کلیدواژه‌ها [English]

• "Pahlavi"
• "Zand of Vendidad"
• "Bundahišn"
• "Šāyast-nē-šāyast" "Transliteration"
• "Transcription"