نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی کارشناسی زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران

چکیده

شیخ شهاب­الدین ابوعبداالله فضل­االله توران‌پشتی از محدثین و فقهای قرن هفتم هجری است. وی منسوب به توران‌پشت از روستاهای استان یزد است. از ابتدای زندگیش اطلاعات زیادی در دست نیست. وی ابتدا در شیراز و در سایۀ اتابکان فارس می­زیست و در نهایت به درخواست ترکان خاتون بر مسند تدریس در مدرسۀ ترکانی کرمان نشست. در این مقاله با تکیه بر منابع فارسی و عربی، مراحل مختلف زندگی و تحصیل، رابطه با قدرت و گرایش­های اعتقادی وی مورد بحث قرار می­گیرد و در پایان آثار وی بررسی و نسخه‌شناسی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Surveying the Life and Works of Sheikh Shihâb al-Din Fadhl-Allâh Turân -Poshti

نویسندگان [English]

  • Saeed Mohammad Mansour Tabatabaei Behbahani 1
  • Hamed Asadi 2

1 Assistant Professor of University of Tehran

2 Master of Persian Language and Literature

چکیده [English]

Sheikh Shihâb Al-Din, Abu Abdullâh, and Fadhl-allâh Turan-Poshti is one of
the Muhaddithes and
Faqihs in the 7th A.H.
He is from Turan-Posht
which is one of the
villages located in Yazd. There is not sufficient information of his early
lifetime. He used to live in Shiraz under Fars
Atabegs` protectionand was later on requested by TarkanKhatunto commence teaching at
Tarkani School in Kerman. In this article we aim
at clarifying different periods of his life,
education, his relationship to authority and his belief tendencies based on
Persian and Arabic sources and finally we have done a survey in his works and
his remaining manuscripts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • History of Literature
  • codicology
  • Atabegs of Fars
  • Qarâkhatâids of Kerman
  • Shihâb al-Din Fadhl-Allâh Turân-Poshti
تاریخ شاهی قراختاییان،(2535    / 1356).              تصحیح محمد­ابراهیم باستانی پاریزی،تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
افشار، ایرج (1348). یادگارهای یزد، تهران، انجمن آثار ملی.
بهرامیان، علی و یونس‌اف، عبداالله (1380). فهرست نسخه­های خطی کتابخانۀ           ملی تاجیکستان، قم،کتابخانۀ بزرگ آیت­االله مرعشی و مرکز اسناد و تاریخ    دیپلماسی              وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران.
توران­پشتی، شهاب­الدین (1429ق). کتاب المیسر فی­شرح مصابیح­السنة، تحقیق           هنداوی، المملکة­      العربیة ­السعودیة، مکتبه نزار مصطفی ألباز.
                 (1388). المعتمد ­فی ­المعتقد، تصحیح اسماعیل شموشکی،    پایان‌نامه در دانشگاه  تهران (چاپ نشده).
جنید شیرازی، معین­الدین ابوالقاسم (1328). شدّ­الازار فی حط ­الاوزار عن زوّار ­المزار، تصحیح محمد قزوینی و عباس اقبال،           تهران، چاپخانۀ مجلس.
حاجی­خلیفه (1941م). کشف­الظنون عن أسامی ­الکتب والفنون، بغداد، مکتبة المثنى.
خزانة التراث، فهرس مخطوطات (بی­تا). ریاض، مرکز الملک فیصل للبحوث والدراسات الاسلامیه.
خواندمیر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین الحسین (1333). تاریخ حبیب­السّیر فی أخبار         أفراد بشر، تهران کتابخانۀ خیام .
دانش‌پژوه، محمدتقی، و محمدتقی افشار ، ایرج(1344)، نشریۀ نسخه‌های خطی کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران، تهران، دانشگاه تهران.
درایتی، مصطفی (1389). فهرستوارۀ دستنوشت­های ایران(دنا)، کتابخانه،موزه و مرکز    اسناد مجلس شورای اسلامی.
زرکلی، خیرالدین بن محمود بن محمد بن علی بن فارس(2002م). الأعلام، الطبعة الخامسة عشر، دار العلم   للملایین.
سبکی، تاج­الدین عبدالوهاب (1413ق). طبقات ­الشافعیة ­الکبری،    تحقیق محمود محمد الطناحی، عبدالفتاح محمد الحلو، الطبعة­الثانیة، هجر للطباعة       والنشر والتوزیع.
سخاوی، شمس­الدین (بی­تا). الضوء ­اللامع لأهل ­القرن ­التاسع، بیروت، منشورات دار      مکتبة الحیاة.
غزی، شمس­الدین أبو­المعالی (1411ق/1990م). دیوان الإسلام، تحقیق سیدحسن کسروی، بیروت، دار الکتب العلمیة.
فرهنگ جغرافیایی آبادی­های استان یزد (1381). سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، چاپ اول.
فصیح خوافی (1386). مجمل فصیحی، تصحیح سید محسن      ناجی نصرآبادی، چاپ اول،تهران، اساطیر.
فضل­االله بن عبداالله شیرازی (بی­تا). تاریخ وصّاف ­الحضره، کتابخانۀ ابن­سینا و           کتابخانۀ جعفری تبریزی.
قزوینی، أبو­حفص سراج­الدین عمر بن علی بن عمر (1426ﻫ.ق/ 2005م). مشیخة القزوینی، تحقیق عامر حسن صبری، الطبعة        الأولى،  دار البشائر    الإسلامیة.
کحاله، عمررضا (بی­تا). معجم­المؤلفین،      بیروت، مکتبة المثنى، دار إحیاء التراث­العربی.
محرابی کرمانی (بی­تا). تذکرة ­الاولیاء یا مزارات کرمان، به اهتمام و سرمایۀ حسین       کوهی کرمانی.
محمد بن أحمد، بهاء­الدین أبو­البقاء، المعروف بابن­الضیاء (1424ﻫ.ق/ 2004م). تاریخ مکة­المشرفة و المسجد­الحرام و المدینة ­الشریفة و القبر ­الشریف،         تحقیق علاء إبراهیم، أیمن نصر، بیروت، الطبعة الثانیة، دار الکتب العلمیة.
ناصرالدین منشی کرمانی (1328). سمط­العلی للحضرة ­العلیاء، به اهتمام عباس            اقبال آشتیانی، تهران، شرکت سهامی چاپ.
نفیسی، سعید (1344). تاریخ نظم ونثر در ایران و در زبان فارسی، تهران، کتابفروشی فروغی.