نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب

2 کارشناس ارشد ادیان غیر ابراهیمی

چکیده

اخلاق ایران باستان همواره یکی از جذاب­ترین مباحث مطالعات ایران­شناسان را تشکیل داده است. به دلیل اهمیت دین در دورۀ ساسانیان، اخلاق ایرانی نیز برجستگی بسیاری پیدا کرد و آثار اخلاقی بسیاری تدوین شد. از مطالب اخلاقی رایج در این دوره می­توان به سنت اندرز و اندرزگویی اشاره داشت. اندرزنامه­ها از سنخ اخلاق عملی در حوزۀ ایران باستان هستند که با ویژگی­های خاصی، سعی دارند تا مخاطبان خود را اخلاقی بار بیاورند. از جمله کارهایی که تاکنون در این راستا کمتر به آن توجه شده است؛ تحلیل اندرزنامه در چهارچوب فلسفی و نگریستن به آنها از قاب فلسفۀ اخلاق است. این مقاله تلاش دارد تا رهیافتی به چگونگی اخلاق هنجاری ایران باستان باشد و نشان خواهد داد که هرچند این اخلاق با الگوی یونانی اخلاق فضیلت قرابت دارد، تمایزهایی نیز میان آن دو وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Virtue Ethics Approach in Dēnkard VI

نویسندگان [English]

  • Sayed Saʼiyd Reza Montazery 1
  • Mohammad Reza Nazary 2

1 faculty member, university of religions

2 M. A. Non-Abrahamic religions

چکیده [English]

Ethics of ancient Iran has always been formed one of the most interesting topics for Iranian studies. Because of the importance of religion in the Sassanid's period, the Iranian ethics gained great importance and a number of ethical works were developed. Andarz and Andarzgoy traditions are among the prevalent ethical styles of this period. In the field of ancient Iran Andarz-nameha the sub-category of practical ethics are that with certain properties grows its audiences enjoying ethical ethos. One of the things that have been not done so far in this domination is analysis of Andarz-name in the philosophical framework and looking at it from the view points. This article attempts to present and approach to the how of normative ethics in ancient Persia and would indicate that although such an ethics is similar to the Greek model of virtue ethics, but distinctions can also be seen.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Andarz-name
  • Denkardcacom
  • virtue ethics
  • Zoroastrian ethics
  • practical ethics
ادواردز، پل (1378). فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ انشاء الله رحمتی، تهران، تبیان.
ارسطاطالیس (1368). اخلاق نیکوماخس، ترجمۀ سید ابوالقاسم پورحسینی، تهران، دانشگاه تهران.
ارسطاطالیس (2536). اخلاق نیکوماخس، ترجمۀ سید ابوالقاسم پورحسینی، تهران، دانشگاه تهران.
ارسطو (1390). اخلاق ارسطو، ترجمۀ رضا مشایخی، تهران، موسسۀ انتشارات نگاه.
اسلامی، سید حسن (1387). اخلاق فضیلت مدار و نسبت آن با اخلاق اسلامی، پژوهش‌نامۀ اخلاق، ش 1.
افلاطون ( 1380). دورۀ آثار افلاطون،  ترجمۀ محمد حسن لطفی و رضا کاویانی، تهران، خوارزمی.
بهار،  مهرداد  (1380). بندهش، تهران، توس.
پالمر، مایکل (1388). مسائل اخلاقی، ترجمۀ علی رضا آل بویه، تهران، انتشارات سمت و پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
پورداوود، ابراهیم (1377). یشت‌ها، تهران، اساطیر.
پینکافس، ادموند (1378). فضایل، ترجمۀسید حمیدرضا حسنی، مهدی علی پور، نقد و نظر، سال پنجم شمارۀ سوم و چهارم.
تفضلی، احمد (1380). مینوی خرد، تهران، توس.
دابار، بهرام نوشیروان (1909). صد در نثر و صد در بندهش، بمبئی.
دوفوشه کور، شارل هانری (۱۳۷۷). اخلاقیات: مفاهیم اخلاقی در ادبیات فارسی از سدۀ سوّم تا سدۀ هفتم  هجری، ترجمۀ محمدعلی امیرمعزی و عبدالمحمد روح بخشان، تهران، مرکز نشر دانشگاهی و انجمن ایران­شناسی فرانسه در ایران.
ریچلز، جیمز (1387). فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ آرش اخگری، تهران، حکمت.
زنر، آر. سی. (1375). طلوع و غروب زرتشتی، ترجمۀ تیمور قادری، تهران، فکر روز.
بکر، لارنس (1378). تاریخ فلسفه اخلاق غرب، ترجمۀ گروهی از مترجمان، قم، موسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
شاکد، شائول (1381). از ایران زرتشتی تا اسلام، ترجمۀ مرتضی ثاقب فر، تهران، ققنوس.
---------- (1387). تحول ثنویت، ترجمۀ احمد رضا قائم‌مقامی، تهران، نشر ماهی.
شهریاری، حمید (1385). فلسفۀ اخلاق در تفکر غرب از دیدگاه السدیر مک اینتایر، تهران، سمت.
صادقی، مرضیه (1380). بررسی سه دیدگاه اخلاق مبتنی بر فضیلت، اخلاق مبتنی بر عمل و اخلاق مکمل، مجلۀ نامۀ مفید، ش 28.  
فرانکنا، ویلیام (1383). فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ هادی صادقی، قم،‌‌ طه.
کاپلستون، فردریک (1375). تاریخ فلسفه، سید جلال‌الدین مجتبوی، تهران، علمی و فرهنگی. 
کانت، ایمانوئل (1369). بنیاد مابعدالطبیعه، ترجمۀ حمید عنایت و علی قیصری، تهران، خوارزمی.
-------- (1378). درس­های فلسفه اخلاق، ترجمۀ منوچهر صانعی دره بیدی، تهران، انتشارات نقش و نگار.
مرداک، آیریس (1387). سیطرۀ خیر، ترجمۀ شیرین طالقانی، تهران، نشر شور.
مصباح، محمد‌تقی (1384). نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، قم، مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
مک اینتایر، السدر (139). در پی فضیلت؛ تحقیقی در نظریۀ اخلاقی، ترجمۀ حمید شهریاری و محمد علی شمالی، تهران، سمت.   
مکنزی، دیوید نیل (1379). فرهنگ کوچک زبان پهلوی، ترجمۀ مهشید میرفخرایی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
هولمز، رابرت (1389 ). مبانی فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ مسعود علیا، تهران، ققنوس.
Anscombe, G. E. M. 1958.Modern Moral Philosophy, Originally published in Philosophy 33, No. 124.
Boyce, M. 1986. Middle Persian Literature, handbuch der Orientalistik Iranstik II, literature I, Leiden.
Carr, D. and Steutel, J. 1999. Virtue Ethics and Moral Education, London and New York: Rutledge.
Driver, J. 2007. Ethics: The fundamentals, Oxford: Blackwell Publishing.
Mackenzie, D. N. 1971. A Concise Pahlavi Dictionary, London, Oxford University.
Shaked, S. 1979. The Wisdom of the Sasanian sages, Boulders.
MacIntyre, A . 2001 .Virtue Ethics, Encyclopedia of Ethics, Lawrence C. Becker and Charlotte B. Becker, New York and London: Rutledge.