نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار تاریخ دانشگاه تهران

چکیده

اگرچه متون تاریخی به زبان ایلامی از دورۀ ایلامی قدیم نادر هستند، اما از شوش در دورۀ سوکل‌مخ‌ها نزدیک به 550 سند حقوقی به زبان اکدی و در موضوعات گوناگون حقوقی به دست آمده است که فرصتی بی‌نظیر برای مطالعۀ نهادهای حقوقی و اجتماعی ایلام باستان فراهم می‌کند. مقالۀ حاضر ضمن ویرایش و ترجمۀ وصیت‌نامه گیمیل‌اَدد، اهل شوش از سده 17 ق. م، به چگونگی قانون وصیت در ایلام باستان می‌پردازد. مقالۀ حاضر ابتدا برای مشخص کردن بستر تاریخی دورۀ سوکل‌مخ‌ها را تعریف می‌کند. سپس با تکیه به اسناد همزمان از بین‌النهرین و شوش دربارۀ دامنۀ اختیار افراد برای وصیت کردن و جنبه‌های حقوقی وصیت توضیح می‌دهد.سرانجام وصیت‌نامۀ ایلامی گیمیل‌اَدد و یک سند مرتبط از دیدگاه صورت و ماهیت مطالعه خواهد شد. مطالعۀ حاضر نشان می‌دهد که والدین نمی‌توانستند بدون دلیل فرزندان خود را از ارث محروم کنند؛ اما کوتاهی فرزندان در نگهداری از والدین دلیل کافی برای محروم کردن از ارث دانسته می‌شد. سند حاضر نشان می‌دهد که زنان ایلامی علاوه بر اهلیت دارا شدن، اهلیت اجرای حق نیز داشته‌اند و می‌توانسته‌اند مستقلاً در اموال خود تصرف کنند و معاملات حقوقی انجام دهند. چون این اسناد تا کنون به زبان انگلیسی هم منتشر نشده‌اند، ترجمه انگلیسی را به متن افزوده‌ایم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Social Status of the Old Elamite Women: Gimil-Adad’s will from the Sukkalmah Period (ca. 1650 BC.)

نویسنده [English]

  • Hossein Badamchi

Assistant Professor of History University of Tehran

چکیده [English]

The Old Elamite documents are indeed rare, but from Susa in the Sukkalmah Period there are some 550 legal documents in Akkadian which provide an excellent opportunity to study Elamite society and culture. The present paper edits and translates a unique and very interesting will made by Gimil-Adad, a man from Susa in the 17th century BC. In order to provide the historical context for the proper study of the content of this will, we first outline the historical situation of the period. Then we deal with some legal aspects of testament law based on contemporary documents from Susa, Mesopotamia and Egypt. This study shows that parents could not arbitrarily deprive their children from inheritance. However, children’s failure to provide for the aging parent could justify the disinheritance. The text itself sheds light on the social and legal status of women in Elam and demonstrates most clearly that women had capacity to do legal transactions. As there is no English translation of the documents we have provided an English version as well.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Women
  • social status
  • will
  • Sukkalmah
  • Inheritance
  • Elam
بادامچی، حسین ( 1392).  قانون حمورابی، با ترجمۀ متن اکدی، تهران، نگاه معاصر.
 
Arnaud, D. 1987. “La Syrie du moyen-Euphrate sous le protectorat hittite: contrats de droit privé,” Aula Orientalis 5: 211-241.
Černý, J. 1945. “The Will of Naunakhte and the Related Documents,” Journal of Egyptian Archaeology 31: 29–53.
De Meyer, L. 1962. L'accadien des contrats de Suse, IrAnt Suplement 1, Leiden: E.J. Brill.
Lacheman, Ernest R. 1962. Excavations at Nuzi 8, Family Law Documents, HSS XIX, Cambridge, Mass. Harvard University Press.
Malul, M. 1988. Studies in Mesopotamian Legal Symbolism, AOAT 221, Kevelaer: Butzon & Bercker.
McDowell, A. 1998. “Legal Aspects of Care of the Elderly in Egypt to the End of the New Kingdom,” in The Care of the Elderly in the Ancient Near East, edited by M. Stol and S. Vleeming, 199-121, Leiden: Brill.
Niedorf, C. 2008. Die mittelbabylonischen Rechtsurkunden aus Alalah(Schicht IV), AOAT 352, Münster: Ugarit-Verlag.
Obermark, P. R. 1992. Adoption in the Old Babylonian Period, PhD dissertation, Hebrew Union College and Jewish Institute of Religion, Ohio.
Salonen, E. 1967. Glossar zu den altbabylonischen Urkuden aus Susa, StOr 36, Helsinki.
Speiser, E.A. 1928-29. “New Kirkuk Documents Relating to Family Laws,” Annual of the American Schools of Oriental Research, 10: 1-73.
Steve, M.-J., F. Vallat, and H. Gasche, 2005, “Suse,” in SupplémentAu Dictionnaire de la Bible, edited by L. Pirot et al., vol. 13, cols. 359- 652, Paris.  
Steinkeller, P. 2007. “New Light on Šimaški and Its Rulers,” Zeitschrift für Assyriologie 97: 215–232.
Théodoridès, A. 1966. “Le testament de Naunakhte,” RIDA 13: 31–70. Reprinted in Vivre deMaat: Travaux d’Aristide Théodoridès sur le droit égyptien ancien, (collected essays), edited by J. Kruchten, Acta Orientalia Belgica Subsidia 1 and 2, 517-558, Brussels, 1995.