محمدحسن جلالیان چالشتری
چکیده
متون فارسی میانه ـ اعم از کتیبهها، متون مانوی، زبور، متون پهلوی ـ هنوز حاوی بسیاری از کلمات ناخوانده یا اشتباهخواندهشدهاست. در این میان، متون فارسی میانۀ زردشتی، به دلیل اشکالهای عدیدۀ خط پهلوی، بیش از آثار دیگر بازمانده از این زبان، دچار ابهام در قرائت و تعدد و تنوع ترجمهاند. در این نوشتار، یک واژه از زند وندیداد و ...
بیشتر
متون فارسی میانه ـ اعم از کتیبهها، متون مانوی، زبور، متون پهلوی ـ هنوز حاوی بسیاری از کلمات ناخوانده یا اشتباهخواندهشدهاست. در این میان، متون فارسی میانۀ زردشتی، به دلیل اشکالهای عدیدۀ خط پهلوی، بیش از آثار دیگر بازمانده از این زبان، دچار ابهام در قرائت و تعدد و تنوع ترجمهاند. در این نوشتار، یک واژه از زند وندیداد و شایست نشایست و سه واژه از بندهشن، مورد بازخوانی قرار گرفتهاند و خوانش جدیدی برای هر یک پیشنهاد شدهاست. راهحل خوانش این واژهها و واژههای مشابه آنها در متون پهلوی، جز بهرهگیری از شواهد متنی و مسائل زبانی، بازنگری صورت مکتوب آنها در دستنویسها و در نظر گرفتن احتمالات گوناگون در حرفنویسی آنهاست. تلاش شدهاست تا این قرائتهای پیشنهادی در تطابق حداکثری با صورت نگارشی موجود در دستنویسها باشد و در صورت تصحیح واژه و عدول از ضبط دستنویسها، دلایل کافی برای توجیه آنها بیان شود.