محمود فضیلت؛ دیانا المحمود
چکیده
ادبیات تطبیقی از مباحث مهم پژوهش ادبی به شمار می‌رود و می‌تواند نشان‌دهنده‌ی تاثیر و تاثر ادبیات در ملت‌های مختلف باشد، همچنین داستان و داستان‌نویسی از مهم‌ترین ارکان ادبیات به شمار می‌رود و شناخت عناصر داستان به درک بهتری از آن می‌انجامد. در این مقاله سعی شده با بررسی تطبیقی عناصر داستانی در اولین مجموعه‌ی داستان کوتاه دو ...
بیشتر
ادبیات تطبیقی از مباحث مهم پژوهش ادبی به شمار می‌رود و می‌تواند نشان‌دهنده‌ی تاثیر و تاثر ادبیات در ملت‌های مختلف باشد، همچنین داستان و داستان‌نویسی از مهم‌ترین ارکان ادبیات به شمار می‌رود و شناخت عناصر داستان به درک بهتری از آن می‌انجامد. در این مقاله سعی شده با بررسی تطبیقی عناصر داستانی در اولین مجموعه‌ی داستان کوتاه دو نویسنده‌ی زن در ایران و سوریه یعنی "آتش خاموش" نوشته‌ی خانم سیمین دانشور و "آینه‌های مردم" نوشته‌ی خانم وداد سکاکینی به وجوه تفاوت و اشتراک موجود در سبک و عناصر داستانی پرداخته شود.ادبیات قدیم در ایران و سوریه با مفهوم قصه‌گویی و حکایت پیوند خورده و هر دو کشور همزمان با پدیده‌ی داستان کوتاه به عنوان نوع ادبی معاصر آشنا شدند و تجربه‌های داستان‌نویسی در این دو کشور شرقی با نویسندگان مرد شروع شده ولی دیر یا زود زنان نویسنده هم به جمع نویسندگان داستان کوتاه پیوستند، در ایران سال 1327 ش/ 1948 م سیمین دانشور با چاپ کتاب آتش خاموش که اولین مجموعه داستان به قلم یک زن و به زبان فارسی است؛ ظهور یک داستان‌نویس زن را نوید داد. در سوریه، پیشگام داستان‌نویسی میان زنان وداد سکاکینی بود که ابتدا داستان-هایش را در ستون داستان هفتگی در بعضی مجله‌ها چاپ می‌کرد سپس اولین مجموعه‌ی داستانی خود "مرایا الناس" (آینه‌های مردم) سال 1324ش/ 1945م به چاپ رساند. عمده ترین موضوعاتی که زنان در ابتدا به آن توجه داشتند، مسائل مربوط به زنان بود، اما بعدها، زنان به مسائل مختلفی که مربوط به انسان، کودک، خانواده و وطن است، رسیدگی کردند. نویسندگان زن سعی کردند به تدریج به تکنیک های فنی در نگارش داستان کوتاه بپردازند که بعدها به ارتقای سطح داستان کوتاه در ایران و سوریه کمک کرد.میان نخستین مجموعه‌ی داستان کوتاه اثر نویسندگان زن در ایران و سوریه مشترکات زیادی وجود دارد که نشان‌دهنده‌ی داستان‌نویسی خاص در دوره‌ی انشا‌نویسی و نگارش گزارشی بوده است و کمتر از فنون کاربردی داستان کوتاه هنری برخوردار هستند، ولی اهمیت بسیاری دارند زیرا که در زمره‌ی پیشروان و طلایه‌داران داستان کوتاه بوده‌اند و تاثیر فراوانی در مجموعه‌های داستانی گذاشته‌اند.
