برای مشاهده مقالات مرتبط با موضوع، روی نام موضوع کلیک کنید.
سید حسن قاضوی؛ محمدمهدی سلمانپور؛ محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار
چکیده
مقابر مذهبی به خصوص حرم‌های امامزادگان، از دیرباز مورد احترام مسلمانان و به‌ویژه شیعیان قرار داشته است. در حکومت‌های شیعی مذهب، این ارادت و توجه بیشتر بود. حکومت آل بویه، به عنوان اولین حکومت فراگیر و نیرومند شیعیان در قرن 4 و 5 ق، به این گونه بناها عنایت داشت و امامزاده حمزه دهدشت، در استان کهکیلویه و بویراحمد، در منطقه باستانی ارجان، ...
بیشتر
مقابر مذهبی به خصوص حرم‌های امامزادگان، از دیرباز مورد احترام مسلمانان و به‌ویژه شیعیان قرار داشته است. در حکومت‌های شیعی مذهب، این ارادت و توجه بیشتر بود. حکومت آل بویه، به عنوان اولین حکومت فراگیر و نیرومند شیعیان در قرن 4 و 5 ق، به این گونه بناها عنایت داشت و امامزاده حمزه دهدشت، در استان کهکیلویه و بویراحمد، در منطقه باستانی ارجان، از بناهای کهن باقی مانده از صدراسلام است و درب چوبی آن که اکنون به شماره 3292 در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود، حاوی پیام‌های مذهبی ویژه‌ای است.
پیش از این برخی از محققان به شاخصه‌های بصری یا توصیف کتیبه‌های این درب توجه نموده‌‌اند اما به تحلیل مضامین و پیام‌ها در آن چندان عنایتی نداشته‌اند، نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی به این پرسش می‌پردازد که در کتیبه‌های این درب کهن، از چه مضامینی بهره برده شده و آن مضامین و پیام‌ها در باورهای شیعی چه جایگاهی دارند؟ بیان اهمیت ویژه این اثر و توجه به نکاتی ویژه در مستندسازی برخی ادعیه معروف شیعی، از دیگر مطالبی است که در این پژوهش به آن توجه شده است. نتایج اولیه این پژوهش نشان داد که این اثر علاوه بر منظر زیبایی‌شناختی و شاخصه‌های بصری ارزشمند، از لحاظ مضامین و محتوای خود اثری ویژه بوده و در اعتبارسنجی برخی از منابع مکتوب دست اول شیعی کارایی دارد. مضامین و محتوای کتیبب-ها نیز لحاظ اجتماعی بازگوی شرایط سیاسی و فرهنگی شیعیان وقت و حضور توانمند مذهب امامی در آن منطقه است
محرم باستانی؛ حسن کریمیان
چکیده
سکهها راست‌گوترین اسناد با ارزش بشری هستند که از دیرهنگام در ادوار تاریخی برای ثبت و ضبط وقایع از آن بهره می برند و در طول ایام این وسیله ارزشمند مطابق شرایط زمانی و مکانی تغیر و تحولات اساسی در جنس فلز، وزن، عیار، خطوط و نقوش و شعارها و از همه مهم‌تر تاریخ و محل ضربشان به وجود آمده است. این شئی ارزشمند تاریخی اطلاعات بسیاری ...
بیشتر
سکهها راست‌گوترین اسناد با ارزش بشری هستند که از دیرهنگام در ادوار تاریخی برای ثبت و ضبط وقایع از آن بهره می برند و در طول ایام این وسیله ارزشمند مطابق شرایط زمانی و مکانی تغیر و تحولات اساسی در جنس فلز، وزن، عیار، خطوط و نقوش و شعارها و از همه مهم‌تر تاریخ و محل ضربشان به وجود آمده است. این شئی ارزشمند تاریخی اطلاعات بسیاری مؤثری در حوزه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زبانی، دینی و مذهبی را در خود دارد که تعمق و تفحص در آن می تواند ابهامات زیادی در حوزه های متعدد برای محققان، دانش‌پژوهان، مورخین و باستانشناسان، جامعه شناسان و محققان علوم اجتماعی را روشن سازد و آنان با مسلح شدن به این وسیله با ارزش برخی از پیچیدگی برآمدن یک حاکمیت و شکست آنان در عرصه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زبانی، دینی و مذهبی تبیین نماید. از جمله خاندانهای حکومتگر شیعی مذهب که در ایام حاکمیت عباسیان بر ایران برای اعتبار بخشی به حاکمیت خود اقدام به ضرب سکه کردند تا حقانیت حکومت و اقتدار را به رخ حاکمان قدر قدرت، سایر امرای محلی و منطقهای بکشند خاندان باوندیان است. سکه های باوندی با توجه به شاخصهای آن از ویژگی های خاصی نسبت به سایر سکههای ضرب شده معاصر خود برخوردار است و به نحوی جنبههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زبانی، دینی و مذهبی حاکمیت باوندی را در برمیگیرد که بررسی آن می تواند برخی از ابهامات و پیچیدگی های این دوره از تاریخ ایران مشخص کند. از این رو مقاله حاضر درصدد است با طرح این سوال؛ چرایی و چگونگی ضرب سکه فرمانروایان باوندی در دورۀ حاکمیت عباسیان بر ایران به چالش بکشد؟ اینکه خاندان حکومتگر باوندی به تعبیت از کدام یک از حکومت های محلی و منطقه ای برای اثبات حاکمیت خود اقدام به ضرب سکه کرده است و در این حوزه تا چه حدی توانسته در آن پیشرفت حاصل کند.
عمادالدین شیخ‌الحکمایی؛ میرزامحمد حسنی
چکیده
کشف اتفاقی چند تکه از یک کتیبۀ متعلق به سدۀ هفتم هجری در منطقۀ فورگ شهر داراب، در نزدیکی قلعۀ مشهور به بهمن، بابی تازه برای جستجو و ردیابی بازماندگان آل بویه پس از انقراض رسمی آنان گشود. شناسایی عناوین و القاب و نام متوفی، که آشکارا شهریار دیلمی دانسته شده است، این موضوع را تقویت کرد. جستجوی مجدد منجر به کشف کامل اجزای گم‌شدۀ کتیبه ...
بیشتر
کشف اتفاقی چند تکه از یک کتیبۀ متعلق به سدۀ هفتم هجری در منطقۀ فورگ شهر داراب، در نزدیکی قلعۀ مشهور به بهمن، بابی تازه برای جستجو و ردیابی بازماندگان آل بویه پس از انقراض رسمی آنان گشود. شناسایی عناوین و القاب و نام متوفی، که آشکارا شهریار دیلمی دانسته شده است، این موضوع را تقویت کرد. جستجوی مجدد منجر به کشف کامل اجزای گم‌شدۀ کتیبه شد. از سوی دیگر، متن تاریخ منظوم دفتر دلگشا، که در زمرۀ منابع مهم تاریخ محلی فارس در دورۀ مورد نظر شمرده می‌شود، گره از کار شناسایی متوفی و دیگر دیلمیان این خطه در سدۀ هفتم و هشتم گشود. در این مقاله به بازسازی قطعات گورنبشتۀ مکشوفه، شناسایی صاحب گور و چگونگی و تداوم نقش بویهیان در قدرت سیاسی فارس پرداخته شده است.
