الهه پنجه باشی
چکیده
نقاشیها جدا از جنبۀ هنری و تاریخی، یکی از نمودهای فرهنگی و هنری و ادبی در دورههای مختلف تاریخ هنر ایران هستند. نخستین جنبۀ اهمیت این موضوعات، ارتباط با ادبیات غنی ایرانی و انتقال ادب و سنتهای فرهنگی و هنری دورههای مختلف است. مطالعۀ این آثار میتواند به دلیل ویژگیهای مفهومی و نمادین و ادبی و تزیینی و ویژگیهای بصری، حائز اهمیت ...
بیشتر
نقاشیها جدا از جنبۀ هنری و تاریخی، یکی از نمودهای فرهنگی و هنری و ادبی در دورههای مختلف تاریخ هنر ایران هستند. نخستین جنبۀ اهمیت این موضوعات، ارتباط با ادبیات غنی ایرانی و انتقال ادب و سنتهای فرهنگی و هنری دورههای مختلف است. مطالعۀ این آثار میتواند به دلیل ویژگیهای مفهومی و نمادین و ادبی و تزیینی و ویژگیهای بصری، حائز اهمیت باشد. یکی از نمونههای ارتباط نقاشی دورۀ قاجار با ادبیات، نسخۀ خطیای است که هنرمندی به نام کرمعلی در دورۀ قاجار آن را نقاشی کردهاست و اطلاع مشخصی از زندگی وی در دسترس نیست. کتاب نقاشیشدۀ لیلی و مجنون در سال 2018 به قیمت ششهزار پوند در حراج بونامز انگلستان[1] در شهر لندن فروخته شد. این نسخه برای میرزا محمودخان، نمایندۀ ایران در لاهۀ هلند، کار شده و سفارشی بودهاست. نسخۀ مذکور 24 تصویر دارد که 9 تصویر آن در حراج فروخته شده و تصاویر آن موجود است. هدف پژوهش حاضر پی بردن به مشخصات نسخۀ لیلی و مجنون است و اینکه چه ویژگیهایی متأثر از دوران قاجار در آن میتوان یافت. پرسش پژوهش به این شرح است: این نسخۀ نقاشیشدۀ قاجاری با موضوع لیلی و مجنون چه ویژگیهای بصری دارد و چه چشماندازی از زمانۀ خود را منعکس میکند؟ روش تحقیق در این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی است و شیوۀ گردآوری منابع، کتابخانهای است. همچنین براساس اصول قواعد تجسمی، به روش قیاسی تحلیل نهایی صورت میگیرد.نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد نسخههای نقاشی لیلی و مجنون در دورههای گذشته از لحاظ شکل و تزیین، شباهتهای زیادی با هم داشتهاند و یکنواختتر اجرا شدهاند، ولی این نسخه به لحاظ نقش و تزیینات متنوعتر است و در فضا و نمادهای استفادهشده و نقوش و تزیینات، متأثر از فضای تصویری دورۀ قاجار است و در نقاشی، تفاوت زیادی با دورههای قبل دارد.