نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مینا رستگارفرد ¹
• یعقوب محمدی فر ²
• اسماعیل همتی ازندریانی ¹

¹ گروه باستان شناسی، دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینا

² گروه باستان شناسی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

مروارید یکی از پرتکرارترین عناصر تزئینی و یکی از نشانه‌‌های فرّه ایزدی در هنر ساسانی است. گسترش ارتباطات همه‌جانبه در این دوره، موجب انتقال مفاهیم فرهنگی و درون‌مایه‌ی هنر ساسانی به سرزمین‌های دیگر شد. مطالعه‌ی جنبه‌های نفوذ فرهنگ ساسانی و محبوبیت آن در چین در مسیر زمینی جاده ابریشم، از اهداف اصلی این پژوهش است و در ادامه پاسخ به سوالاتی مهم از جمله: با مطالعه‌ی نقوش مرواریدی، تاثیرگذاری ِتفکر هنری و مذهبی دربار ساسانی بر تمدن چین از چه جنبه‌هایی قابل بررسی است؟ استفاده از نقوش مرواریدی در آثار هنری چینی آگاهانه بوده است یا تقلیدی صرف در تبعیت از هنر درباری ساسانی است؟ گستره‌ی جغرافیایی مورد بحث، جهت مقایسه آثار، شامل ایالت‌های شرقی امپراتوری ساسانی و سپس در چین است. ماهیت پژوهش حاضر از نوع بنیادی است و رویکرد آن توصیفی، تحلیلی ـ تطبیقی و روش گردآوری آن، کتابخانه‌ای است. عناصر تزئینی مرواریدی بکار رفته در معابد بودایی، مقابر سغدیان یا منابع مانوی، صرفا تقلیدی برگرفته از مفهوم زیبایی‌شناسانه ساسانی نیست؛ بلکه انتخابی آگاهانه است از مفهوم اصلی آن و سپس کاربرد این هنر در بستر مذهبی و فرهنگی جدید. به نظر می‌رسد عامل اصلی در معرفی فرهنگ ساسانی در ملل همسایه، تجارت در مسیر جاده ابریشم در مقابل حضور سفرای متعدد و ارسال هدایای گوناگون از جانب ساسانیان به دربار چین، نقش پررنگ‌تری دارد.

واژه‌های کلیدی: هنر ساسانی، نقش‌مایه مروارید، تزئینات معماری، ایالت‌های شرقی، چین

کلیدواژه‌ها

• هنر ساسانی
• نقش‌مایه مروارید
• تزئینات معماری
• ایالت‌های شرقی
• چین

موضوعات

• باستان شناسی

عنوان مقاله [English]

Evidences of Sasanid art in the Eastern States and its influence on Chinese art (Case study: pearl decorations)

نویسندگان [English]

• mina Rastgar fard ¹
• Yaghoub Mohammadifar ²
• Esmail Hemati Azandaryani ¹

¹ Faculty of Art and Architecture - Bu_Ali Sina University

² Faculty of Art and Architecture - Bu_Ali Sina University

چکیده [English]

Pearl is one of the most frequently used ornaments in Sassanid decoration arts which, as a valuable element and the symbol of divine glory in religious and nonreligious figures. In the Sassanid era comprehensive and vast connections with the east was formed which led to exchange of cultural concepts and content of Sassanid art with those countries. The wide-range reach of Persian culture and its expanse and popularity in China on the Silk Road is one of the main focuses of this research; and thus, the study of pearl decorations as an index of most repeated common decorations in Sassanid era, especially particular art of the courtiers and nobles, has been considered. This study aims to answer two important questions: By studying the pearl motifs, the influence of the artistic and religious thinking of the Sassanid court on Chinese civilization can be examined from what aspects? Was the usage of pearl depictions in Chinese arts consciously or was it a mere imitation of Sassanid royal arts as a new and luxurious commodity or tradition? The nature of current study is fundamental and its approach is descriptive, analytical-comparative and the data gathering method is of library type. In this study culture refers to distinct and unique parts of artistic tastes and thoughts, architectural decorations, textiles and other artworks that had an impact on Chinese culture. The considered geographical expanse includes documents achieved in the eastern Sassanid provinces and further the study of its impact along the Silk Road through China. The pearl decorative elements used in Buddhist temples, Sogdian tombs or Manichaean sources are not merely imitations derived from the Sassanid aesthetic concept; Rather, it is a conscious choice of its original concept and then the application of this art in a new religious and cultural context. It seems that the main factor in introducing the Sassanid culture to the neighboring nations is trade along the Silk Road, in front of the presence of numerous ambassadors and the sending of various gifts from the Sassanids to the Chinese court.

کلیدواژه‌ها [English]

• Architectural decoration
• China
• eastern provinces
• pearl motif
• Sassanid art