مقاله پژوهشی
دربارۀ گیسوری و سرکشی پهلوانان (ذیلی بر آراء ژرژ دومزیل در باب کارکرد جنگاوری)

علیرضا اسماعیل‌پور

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 1-15

https://doi.org/10.22059/jis.2014.52665

چکیده
  ویژگی گیسوری از مفاهیم مبهم و نادر در حوزۀ حماسه و روایات پهلوانان است، اما با غور در منابع گوناگون و به‌ویژه در نظر داشتن برخی منابع غیر ایرانی می­توان دریافت که همین شواهد اندک نیز به توصیف کهن صاحبان کارکرد جنگاوری در اندیشة اقوام هندواروپایی راه می­برد. سرکشی نیز از ویژگی‌های جدایی‌ناپذیر پهلوانان است. این صفت نه به معنای ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
هفت خاندان دورة هخامنشی در مدارک مکتوب و باستان‌شناختی: نمونۀ گبریاس

بهمن فیروزمندی؛ علی بهادری

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 17-36

https://doi.org/10.22059/jis.2014.52666

چکیده
  بسیاری از پدیده‌ها و تحولات تاریخی ایران باستان و از جمله دورة هخامنشی ریشه در ساختار قبیله‌ای جامعه و قدرت دارد. یکی از این پدیده‌ها هفت خاندان بزرگ است که به رهبری داریوش موفق شدند بردیا / گوماته را سرنگون کنند. نویسندگان باستان تأیید می‌کنند که از این زمان تا پایان دورة ساسانی هفت خاندان با اسامی گوناگون نقش مهمی در ساختار سیاسی، ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
پسوندهای فعلی در گویش لکی: ساخت ارگتیو، مطابقۀ فاعلی یا ضمیر پیوسته؟

شجاع تفکری رضائی؛ عباس امیدی

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 37-55

https://doi.org/10.22059/jis.2014.52667

چکیده
  پسوندهای شخص و شمار در گویش لکی دلفان توزیع گسترده‌ای دارند و می‌توانند به گروه­های اسمی فاعلی و مفعولی، حروف اضافه و فعل اضافه شوند. رفتار نحوی یکسان فاعل بندهای لازم و متعدی و تقابل آنها با رفتار نحوی مفعول بند متعدی نشان می‌دهد که پسوندهای مذکور را نمی‌توان نشانة ساخت ارگتیو در این گویش تلقی کرد. به علاوه، شواهدی مانند حضور ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
مکان‌یابی شهرهای جی و یهودیه در رستاق جی اصفهان و جابجایی مرکز قدرت تا برآمدن سلجوقیان

علی شجاعی اصفهانی

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 57-76

https://doi.org/10.22059/jis.2014.52668

چکیده
  شهر جی از دوران قبل از اسلام و شهر یهودیه در دوران اسلامی در دشتی قرار گرفته‌اند که از سه طرف به ارتفاعات، محصور شده‌اند. عمدۀ این محدوده در متون جغرافیایی دوران اسلامی به نام رستاق جی، مهم‌ترین رستاق خورۀ اصفهان، معروف بوده است. وجود رودخانۀ زاینده‌رود، که از میان رستاق عبور می­کند، و موقعیت کوه‌ها، که روی تمامی آن‌ها و برخی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
جایگاه بوداییان در ساختار حکومت ایلخانی

کورش صالحی؛ محسن مرسلپور؛ فاطمه کولآبادی

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 77-92

https://doi.org/10.22059/jis.2014.52670

چکیده
  تکوین حکومت ایلخانی در ایران و پذیرش آیین بودایی از سوی هلاکو زمینه را برای حضور بوداییان در ساختار حکومت فراهم نمود. بوداییان که پیش از این در مناسبات حکومتی در ایران نقشی نداشتند از این پس وارد ساختار حکومت شدند. با پذیرش آیین بودایی در میان تعدادی از ایلخانان، عدۀ زیادی از پیروان آیین بودا از سرزمین­های چین و تبت و ایغور به ایران ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
خاندان مَلِکان تبریز

احمد گلی؛ بهروز ایمانی

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 93-106

https://doi.org/10.22059/jis.2014.52673

چکیده
  یکی از خاندان‌های محتشم آذربایجان در دورۀ مغولی و ایلخانی «جماعت ملکان» تبریز است. افراد این خاندان در تبریز و نواحی آن حاکمیّت داشتند و در نزد خانان مغول، از جمله هولاکوخان (حک  651 – 663)،  مقرّب و معزّز بودند. چندی از شخصیتهای آن، همچون ملک محمود، امیرمجدالدین محمّد و ابوالمجد تبریزی، شاعر و عالم بودند  و اشعار و آثاری ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
مروری بر بایگانی‌های دورۀ سلوکی با تکیه بر مطالعۀ اثر مهرها

کمال الدین نیکنامی؛ رضا قاسمی

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1393، صفحه 107-121

https://doi.org/10.22059/jis.2014.52675

چکیده
  مهرها واثر مهرها از جمله مدارک ارزشمند جهت مطالعۀ ساختار اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دورۀ سلوکی محسوب می­شوند. به سبب کمبود مطالعه و پژوهش­های منسجم در این زمینه، مجموعه­های بزرگی از بایگانی­های اداری سلوکی ناشناخته باقی مانده­اند. از جمله محوطه­های شاخص دارای اثر مهر و اسناد بایگانی‌شده این دوره، می­توان به شهرهای قومس، ...  بیشتر