%0 Journal Article %T معنا و کارکرد باغ ایرانی (با تأکید بر دورة هخامنشی) %J پژوهش های ایران شناسی %I دانشگاه تهران %Z 2252-0643 %A افخمی, بهروز %A خسروی, زینب %D 2019 %\ 02/20/2019 %V 8 %N 2 %P 21-38 %! معنا و کارکرد باغ ایرانی (با تأکید بر دورة هخامنشی) %K فرهنگ ایرانی %K باغ ایرانی %K هتروتوپیا %K منظرسازی %K نمادپردازی %R 10.22059/jis.2019.71431 %X باغ ایرانی از مهم­ترین پدیده­های فرهنگی ایران است. بر پایۀ اسناد تاریخی و شواهد باستان­شناسی نخستین باغ­های ایرانی در دورۀ هخامنشی ساخته شده­اند. این مقاله به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که باغ ایرانی، به عنوان یکی از خصوصیات فرهنگ ایرانی، چه معنا و مفاهیم اجتماعی و فرهنگی را بازنمایی می­کند؟ چارچوب نظری پژوهش بر اساس نظریة هتروتوپیای فوکو نهاده شده و کوشش شده است که کارکرد­های چندگانة باغ ایرانی تبیین شود. باغ ایرانی معنا و کارکردی چندگانه داشته است. نخستین اینها مرتبط است با رفع محدودیت انسان و تسلط فرهنگ زیستی بر جغرافیای ایران که در قالب منظرسازی باغ نمایان می­شود؛ دومین اینها مرتبط است با بهره­برداری نهاد سیاسی از باغ یا نمادهای باغ ایرانی در جهت معنادهی به فضای باغ به منظور نمایش قدرت و مشروعیت؛ و سومین هماهنگی، یکپارچگی و نظم پدیده­های طبیعی است. نظم باغ ایرانی به انسان آرامش و احتمالاً حس نزدیکی و ارتباط با خداوند را می­داده است. کارکردهای چندگانه و متراکم باغ ایرانی وارد ناخودآگاه جمعی ایرانیان شده و در فرهنگ ایرانی، باغ به مکان مرکزی تبدیل ‌شده و به همین جهت در دوره­های مختلف تاریخی ساخت آن تداوم یافته است. %U https://jis.ut.ac.ir/article_71431_fb4574f8ba5721e6e9af9c3753a43dd0.pdf