برای مشاهده مقالات مرتبط با موضوع، روی نام موضوع کلیک کنید.
سید حسن قاضوی؛ محمدمهدی سلمانپور؛ محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار
چکیده
مقابر مذهبی به خصوص حرم‌های امامزادگان، از دیرباز مورد احترام مسلمانان و به‌ویژه شیعیان قرار داشته است. در حکومت‌های شیعی مذهب، این ارادت و توجه بیشتر بود. حکومت آل بویه، به عنوان اولین حکومت فراگیر و نیرومند شیعیان در قرن 4 و 5 ق، به این گونه بناها عنایت داشت و امامزاده حمزه دهدشت، در استان کهکیلویه و بویراحمد، در منطقه باستانی ارجان، ...
بیشتر
مقابر مذهبی به خصوص حرم‌های امامزادگان، از دیرباز مورد احترام مسلمانان و به‌ویژه شیعیان قرار داشته است. در حکومت‌های شیعی مذهب، این ارادت و توجه بیشتر بود. حکومت آل بویه، به عنوان اولین حکومت فراگیر و نیرومند شیعیان در قرن 4 و 5 ق، به این گونه بناها عنایت داشت و امامزاده حمزه دهدشت، در استان کهکیلویه و بویراحمد، در منطقه باستانی ارجان، از بناهای کهن باقی مانده از صدراسلام است و درب چوبی آن که اکنون به شماره 3292 در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود، حاوی پیام‌های مذهبی ویژه‌ای است.
پیش از این برخی از محققان به شاخصه‌های بصری یا توصیف کتیبه‌های این درب توجه نموده‌‌اند اما به تحلیل مضامین و پیام‌ها در آن چندان عنایتی نداشته‌اند، نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی به این پرسش می‌پردازد که در کتیبه‌های این درب کهن، از چه مضامینی بهره برده شده و آن مضامین و پیام‌ها در باورهای شیعی چه جایگاهی دارند؟ بیان اهمیت ویژه این اثر و توجه به نکاتی ویژه در مستندسازی برخی ادعیه معروف شیعی، از دیگر مطالبی است که در این پژوهش به آن توجه شده است. نتایج اولیه این پژوهش نشان داد که این اثر علاوه بر منظر زیبایی‌شناختی و شاخصه‌های بصری ارزشمند، از لحاظ مضامین و محتوای خود اثری ویژه بوده و در اعتبارسنجی برخی از منابع مکتوب دست اول شیعی کارایی دارد. مضامین و محتوای کتیبب-ها نیز لحاظ اجتماعی بازگوی شرایط سیاسی و فرهنگی شیعیان وقت و حضور توانمند مذهب امامی در آن منطقه است
برای مشاهده مقالات مرتبط با موضوع، روی نام موضوع کلیک کنید.
محمد جواد اولادحسین؛ مجتبی دورودی
چکیده
موضوع پژوهش حاضر خوانش کتیبة جدیدی در کوه حسین استان فارس، دشت مرودشت و در مجاورت نقش رستم است. کشف این کتیبه، که در واپسین ماه‌های سال 1400صورت گرفت، بازتاب گسترده‌ای در خبرگزاری‌ها داشته است و از آن با عنوان کتیبه‌ای که نام زردشت و امهرسپندان در آن آمده است و به‌عنوان کتیبه‌ای غیر تدفینی یاد شده است. اسامی که وجودشان ...
بیشتر
موضوع پژوهش حاضر خوانش کتیبة جدیدی در کوه حسین استان فارس، دشت مرودشت و در مجاورت نقش رستم است. کشف این کتیبه، که در واپسین ماه‌های سال 1400صورت گرفت، بازتاب گسترده‌ای در خبرگزاری‌ها داشته است و از آن با عنوان کتیبه‌ای که نام زردشت و امهرسپندان در آن آمده است و به‌عنوان کتیبه‌ای غیر تدفینی یاد شده است. اسامی که وجودشان در این کتیبه مشاهده نمی‌شود. همچنین، مشاهده خواهد شد که کتیبة حاضر در زمرة کتیبه‌های تدفینی به شمار می‌رود. با توجه به تقسیم‌بندی کتیبه‌های خصوصی در این منطقه می‌توان از کتیبة حاضر با عنوان نقش رستم 4 نام برد که با سنت فارسی میانه (پهلوی کتابی) به تحریر درآمده است. کتیبه‌های تدفینی بخش مهمی از نوشته‌های خصوصی با سنت زردشتی را شامل می‌شود که به دلیل ماهیّت آیینی مجموعه تاریخی‌فرهنگی نقش رستم، بخش عمده‌ای از کتیبه‌های یافته‌شده در این محدوده نیز همین ویژگی را دارند. از‌جمله کتیبه‌های تدفینی که پیش‌تر در این کوهستان مشاهده شده است می‌توان به کتیبه‌های صخرة شاه‌اسماعیل، کتیبه‌های دره‌بره و کتیبة گردلک اشاره داشت. کتیبة حاضر نیز به همین گروه از کتیبه‌ها تعلق دارد. این کتیبه در اندازة 30 در 35 سانتی‌متر بر فراز یک تابوت در شش سطر نقر (کنده‌کاری) شده است و خبر از تعلق آن به فردی به نام بهرام مهرگِ نیک‌دین دارد که با جملة دعایی «بهشت بهره‌اش باشد» پایان یافته است. با توجه به تاریخ اشاره‌شده در کتیبه به احتمال زیاد می‌توان آن را مربوط به ششم اردیبهشت سال 40 یزدگردی، دانست. این سال برابر با 672 میلادی و 53 هجری‌قمری یعنی دوران خلافت معاویه است.
