نیما آصفی
چکیده
این مقاله در پی یافتن پاسخی برای این پرسش اصلی بوده است که آیا، چنانکه هنینگ اندیشیده، هرزنی در اصل گونهای از زبان تالشی است و در پی مهاجرت مردمان تالشزبان به آن دیار راه یافته، و نیز این پرسش که اگر مهاجرتی به هرزن رخ داده باشد، گونۀ زبانی تالشان مهاجر متعلق به کدام گویش تالشی بوده است. در این مقاله به سیزده مورد دگرگونی واجی ...
بیشتر
این مقاله در پی یافتن پاسخی برای این پرسش اصلی بوده است که آیا، چنانکه هنینگ اندیشیده، هرزنی در اصل گونهای از زبان تالشی است و در پی مهاجرت مردمان تالشزبان به آن دیار راه یافته، و نیز این پرسش که اگر مهاجرتی به هرزن رخ داده باشد، گونۀ زبانی تالشان مهاجر متعلق به کدام گویش تالشی بوده است. در این مقاله به سیزده مورد دگرگونی واجی و تفاوتهای لغویِ دیدهشده در منابع مورد نظر ما، یعنی اشعار شیخ صفیالدین اردبیلی، گونۀ زبانی هرزنی، سه گویش زبان تالشی و گویش تاتی خلخال پرداخته شده است. میزان و معیار ما برای شناخت این دگرگونیها ایرانی باستان بوده است، یعنی دگرگونیهای واجی را با اصل ایرانی باستان سنجیدهایم. نتایج آماری بهدستآمده در این بخش ما را به این تحلیل کیفی رهنمون میسازد که اگر چنانچه داستان مهاجرت تالشان به هرزن را بپذیریم، خاستگاه این مهاجران نمیتواند، چنانکه هنینگ انگاشته، جایی در محدودۀ جنوب شرقی مناطق تالش زبان باشد، بلکه این مهاجرت احتمالاً از مناطق شمالی تالش رخ داده است.
علی مصلحی مصلحآبادی؛ زهره زرشناس
چکیده
تلاشهای زبانشناسان برای ریشهیابی واژههای زبانهای ایرانی پیشینهای طولانی در ایران و کشورهای دیگر، بهویژه کشورهای اروپایی، دارد و پیشرفتهای اخیر در باب مطالعات تاریخی و تطبیقی زبان نیز به دقت بیشتر در این زمینه و پیش نهادن نظرهای تازه در کنار بازنگری نظرهای پیشینیان منجر شدهاست. در این پژوهش، سعی شده که با بهرهگیری ...
بیشتر
تلاشهای زبانشناسان برای ریشهیابی واژههای زبانهای ایرانی پیشینهای طولانی در ایران و کشورهای دیگر، بهویژه کشورهای اروپایی، دارد و پیشرفتهای اخیر در باب مطالعات تاریخی و تطبیقی زبان نیز به دقت بیشتر در این زمینه و پیش نهادن نظرهای تازه در کنار بازنگری نظرهای پیشینیان منجر شدهاست. در این پژوهش، سعی شده که با بهرهگیری از روشهای مطالعات تطبیقی زبانهای هندواروپایی و تلفیق آنها با دانستههای موجود از زبانهای ایرانی، بخشی از واژههای گنجینة زبانهای ایرانی بررسی و با نیای هندواروپایی آغازین آنها مرتبط شود. برای این منظور، با روش تطبیقی و «معنا-تبارهشناختی»، نخست تلاش میشود که ریشهای مادر در هندواروپایی آغازین بازسازی و سپس با بهرهگیری از سوابق شناختهشده از موارد گسترندافزایی به ریشة مادر و بررسی سوابق این ریشههای گسترنددار در ایرانی، برای برخی از واژههایی که تا کنون ریشهای برای آنها داده نشده، نیایی درخور معرفی شود و برای برخی دیگر نیز ریشههایی جایگزین پیشنهاد گردد. در اینجا به بررسی ریشة مادرِ *sel- و بازتابهای آن در برخی از زبانهای ایرانی پرداخته میشود و در این میان همتبارهای آنها در زبانهای دیگرِ هندواروپایی نیز بهصورت ضمنی معرفی میشوند.