کمال الدین نیکنامی؛ محمد امین میرقادری
چکیده
نقش برجستة آنوبانینی در شهرستان سرپل ذهاب از جملة قدیمیترین نقوش برجستة سنگی در ایران است که در سال 1836 راولینسون آن را شناسایی کرد و در سال 1896 دمورگان نخستین طرح را از آن منتشر نمود. این نقش برجسته در امتداد شاهراه مهم و راهبردی معروف به شاهراه خراسان بزرگ قرار دارد که ارتفاعات زاگرس مرکزی را به دشتهای پست میانرودان متصل ...
بیشتر
نقش برجستة آنوبانینی در شهرستان سرپل ذهاب از جملة قدیمیترین نقوش برجستة سنگی در ایران است که در سال 1836 راولینسون آن را شناسایی کرد و در سال 1896 دمورگان نخستین طرح را از آن منتشر نمود. این نقش برجسته در امتداد شاهراه مهم و راهبردی معروف به شاهراه خراسان بزرگ قرار دارد که ارتفاعات زاگرس مرکزی را به دشتهای پست میانرودان متصل میکند. وجود یک کتیبه در زیر این نقش بر اهمیت آن افزوده است. این کتیبه ما را با جزئیات نقش و افراد حکشده بیشتر آشنا میکند. با توجه به اینکه این نقش برجسته مربوط به یکی از حاکمان قدرتمند لولوبی به نام آنوبانینی بوده است، نام این نقش برجسته نیز به نام آنوبانینی معروف شده است. چون این نقش طی چند مرحله دستخوش تغییراتی شده است، در این مقاله سعی شده تا دربارة این تغییرات بحث شود و دربارة نقش اسیر اضافهشده در انتهای نقش برجسته، ماهیت این نقش و ارتباط نقش برجستة آنوبانینی با نقش برجستة ایدینسین، که روبهروی آن قرار دارد، تفسیری روشن عرضه گردد. به نظر میرسد این نقش برجسته را آنوبانینی بر روی کوه باتیر حک کرده، اما رقیبان منطقهای لولوبیها، یعنی سیمورومیها، در آن تغییراتی دادهاند.
