ابتهاج سلیمی؛ حسن زندیه؛ منوچهر صمدی وند؛ معصومه قره داغی
چکیده
برکناری رضاشاه از قدرت، تکان سختی به ساختار سیاسی کشور وارد آورد و مرحلۀ تازهای از فعالیت پارلمان، احزاب، گروه ها، جریان های داخلی، اقشار و طبقات اجتماعی در عرصۀ سیاسی و اجتماعی آغاز گردید. انتخابات مجلس شورای ملی و مشارکت مردم در انتخاب وکلای موردنظر خویش در تهران و دیگر نقاط کشور هم از این تحولات و تکانه، بی نصیب نماند ...
بیشتر
برکناری رضاشاه از قدرت، تکان سختی به ساختار سیاسی کشور وارد آورد و مرحلۀ تازهای از فعالیت پارلمان، احزاب، گروه ها، جریان های داخلی، اقشار و طبقات اجتماعی در عرصۀ سیاسی و اجتماعی آغاز گردید. انتخابات مجلس شورای ملی و مشارکت مردم در انتخاب وکلای موردنظر خویش در تهران و دیگر نقاط کشور هم از این تحولات و تکانه، بی نصیب نماند و هر یک از مراجع مذکور، بدون منع قانونی در آن دخالت کردند و انتخابات برای مدتی از کنترل دولت خارج شد. شرکت مردم در انتخابات نسبتاً آزاد دورۀ چهاردهم مجلس، اولین تجربۀ ملت ایران بعد از سقوط دیکتاتوری پهلوی اول بود و استقبال زیادی از آن صورت گرفت. کرمانشاه به عنوان منطقه ای مهم و استراتژیک واقع در غرب ایران، ازجملۀ این موارد بود که احزاب، نیروها و شخصیت های مختلف با رهایی از دشواری های سیاسی دورۀ پهلوی اول، به تکاپو افتادند و در انتخابات سهیم شدند که بررسی آن، مسئلۀ مقاله حاضر است. این پژوهش با روش تحلیلی ـ توصیفی و با تکیه بر متون اسنادی و کتابخانه ای، با واکاوی روند رأی گیری، در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که علل و عوامل تأثیرگذار در جریان برگزاری انتخابات مجلس چهاردهم شورای ملی در حوزۀ انتخابیۀ کرمانشاه چه بوده است؟ یافته ها نشان می دهد که برخلاف دورۀ سلطنت رضاشاه، انتخابات دورۀ چهاردهم به انحصار هیچیک از نیروهای سیاسی و اجتماعی درنیامد و نامزدهای این دوره وابسته با گروههای ذی نفوذ متعدد و متضادی بودند. در اولین انتخابات دورۀ پهلوی دوم، نظر به ایجاد خلأ قدرت و ضعف دربار و عوامل بازدارندۀ رژیم، میزان مشارکت افزایشیافته و مراکز قدرت به ویژه ایلات و عشایر و مأموران سیاسی خارجی برای نیل به اهداف خویش، در جریان انتخابات مجلس به فعالیت ها و کنشگری پرداختند، لذا این مرحله از انتخابات تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی قرار داشت، در نتیجه نمایندگان جدیدی به مجلس راه پیدا کردند.