وحید عیدگاه طرقبه ای
چکیده
تلفظ واژه ها در متون کهن فارسی، به دلیل فاصلۀ زمانی ما نسبت به آن متون و تغییرات و تحولاتی که در زبان فارسی اتفاق افتاده، همیشه مسأله انگیز بوده است. در این مقاله به تلفّظ چند واژه در شاهنامه پرداخته شدهاست که دربارۀ خوانش آنها توافقی میان اهل ادب وجود ندارد یا تصوّر رایج در مورد آنها نادرست است. برخی از این واژهها در همۀ چاپهای ...
بیشتر
تلفظ واژه ها در متون کهن فارسی، به دلیل فاصلۀ زمانی ما نسبت به آن متون و تغییرات و تحولاتی که در زبان فارسی اتفاق افتاده، همیشه مسأله انگیز بوده است. در این مقاله به تلفّظ چند واژه در شاهنامه پرداخته شدهاست که دربارۀ خوانش آنها توافقی میان اهل ادب وجود ندارد یا تصوّر رایج در مورد آنها نادرست است. برخی از این واژهها در همۀ چاپهای شاهنامه به صورت نادرست حرکتگذاری شدهاند و برخی در شماری از چاپها. در میان تصحیحات گوناگون شاهنامۀ فردوسی، بیشتر بر چاپ خالقی مطلق و چاپ جیحونی تأکید شده، زیرا مصحّحان این دو چاپ بیش از دیگران به حرکتگذاری واژهها پرداختهاند و البته در این کار گاه درست عمل کردهاند و گاه دچار لغزش شدهاند و به تلفّظ درست راه نیافتهاند. از طریق دقّت در چگونگی قافیهپردازی فردوسی و نیز پارهای از دیگر هماهنگیهای لفظیِ شعر او میتوان به خوانش درست دست یافت، به شرطی که سراسر متن شاهنامه را بررسی کرده باشیم و نگاهمان موردی نباشد. این مقاله با چنین رویکردی نوشته شده است.
وحید عیدگاه طرقبه ای
چکیده
از میان آثار سنایی، مثنویِ حدیقةالحقیقه و شریعةالطّریقه اهمیت دارد و از دیر باز مورد توجّه سخنوران سدههای گوناگون قرار گرفته است. در این مثنوی انبوهی از آگاهیهای اجتماعی و فرهنگی و مذهبی با زبانی هنری و دارای گسترة واژگانیِ بسیار بیان شده و این در نتیجه متنی را فراهم آورده است که دریافتنش گاه به آسانی و برای همه کس ...
بیشتر
از میان آثار سنایی، مثنویِ حدیقةالحقیقه و شریعةالطّریقه اهمیت دارد و از دیر باز مورد توجّه سخنوران سدههای گوناگون قرار گرفته است. در این مثنوی انبوهی از آگاهیهای اجتماعی و فرهنگی و مذهبی با زبانی هنری و دارای گسترة واژگانیِ بسیار بیان شده و این در نتیجه متنی را فراهم آورده است که دریافتنش گاه به آسانی و برای همه کس ممکن نیست. با این همه، شماری از دشواریهای این کتاب مربوط به پیچیدگیِ سخن سنایی نیست و از تحریف متن به دستِ کاتبان و ناتوانیِ مصحّحان در تشخیصِ دستخوردگیها سرچشمه گرفته است. یافتنِ برخی از این موارد و اصلاحِ آنها هدف این مقاله است.